نُورُهُمْ ...» حديد: 19. از اين آيه بدست ميايد كه صديقون و شهداء اعمال هر دو يك صنف‌اند. باعتبار آنكه دروغ و خلاف را در اقوال و اعمالشان مدخلى نيست صديق‌اند و باعتبار گواه بودنشان شهداءاند. گرچه پيامبران نيز صديق و شهيداند ولى چون اين دو وصف منحصر بآنها نيست، بايد گفت مراد از اين سه گروه انبياء و اوصياءاند. انبياء داراى هر سه وصف نبوت، صديق و شهيداند ولى اوصياء فقط دو وصف اخير را دارند. «الصّالحين.» نيز پيروان مخصوص آنها ميباشند.

لذا منظور از «وَ الَّذِينَ آمَنُوا ...» در آيه اخير بايد مؤمنان بخصوصى باشند كه ايمان بخدا و رسل مقام صديق و شهيد را بآنها داده است.

در الميزان از كافى از حضرت باقر عليه السّلام نقل شده: نبى از ماست.

صديق از ماست. شهداء و صالحين از مااند.

يكى از بزرگان درباره آيه اخير فرمود: «وَ الَّذِينَ آمَنُوا ...» صديقون و شهداء نيستند بلكه ملحق بآنها هستند بقرينه‌ «عِنْدَ رَبِّهِمْ» بنظر ايشان ضمير «لَهُمْ» راجع به‌ «الَّذِينَ آمَنُوا ...» و ضمير «أَجْرُهُمْ» راجع به صديقون و شهداء است يعنى براى مؤمنين بخدا و رسل اجرى مثل اجر آندو طايفه است.

اين نظر بسيار بعيد است بلكه‌ «أُولئِكَ هُمُ‌ الصِّدِّيقُونَ‌ وَ الشُّهَداءُ» اين دو وصف را به‌ «الَّذِينَ آمَنُوا ...» منحصر ميكند. مطلب همان است كه گفتيم: بايد «الَّذِينَ آمَنُوا» را گروه بخصوصى دانست. بعضى‌ها گفته‌اند:

«واو» در «وَ الشُّهَداءُ» استيناف و آن مبتدا و خبرش‌ «عِنْدَ رَبِّهِمْ» است و «لَهُمْ أَجْرُهُمْ» خبر دوم است. اين سخن نيز مخالف ظاهر ميباشد. در خاتمه:

شايد «وَ الَّذِينَ آمَنُوا» در آيه اخير ببعضى از بندگان خدا كه از اوصياء نيستند شامل باشد امثال شهيدان راه حق و غيرهم.

صدقات‌

درباره‌ «إِنَّمَا الصَّدَقاتُ‌ لِلْفُقَراءِ