ردد: ردّ بمعنى بر گرداندن است.

خواه بر گرداندن ذات شيى‌ء باشد مثل‌ «وَ رَدَّ اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِغَيْظِهِمْ» احزاب: 25. «فَرَدَدْناهُ‌ إِلى‌ أُمِّهِ كَيْ تَقَرَّ عَيْنُها» قصص: 13. و خواه بر گرداندن حالت باشد نحو «ثُمَ‌ رَدَدْناهُ‌ أَسْفَلَ سافِلِينَ» تين: 5. و مثل‌ «يَرُدُّوكُمْ‌ بَعْدَ إِيمانِكُمْ كافِرِينَ» آل عمران: 100.

تردّد يعنى رفت و آمد پى در پى (مجمع) مراد از آن گاهى تحير در كار است‌ «وَ ارْتابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ فِي رَيْبِهِمْ‌ يَتَرَدَّدُونَ‌» توبه: 45. يعنى قلوبشان مضطرب گرديد و در اضطرابشان متحير و سر گردانند.

ارتداد يعنى بر گشتن. «لا تَرْتَدُّوا عَلى‌ أَدْبارِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِينَ» مائده:

21. بعقب و حالت اوليّه بر نگرديد از زيانكاران ميشويد.

همچنين است‌ ارتداد معروف كه بر گشتن از دين است نحو «وَ مَنْ‌ يَرْتَدِدْ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَيَمُتْ وَ هُوَ كافِرٌ فَأُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ» بقره: 217.

مرّد مصدر ميمى است بمعنى بر گرداندن (صحاح- اقرب) ولى در قرآن لازم نيز آمده است نحو «وَ أَنَ‌ مَرَدَّنا إِلَى اللَّهِ» غافر: 43. راستى باز گشت ما بسوى خداست. در آياتى نظير «وَ إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا- مَرَدَّ لَهُ» رعد: 11. ممكن بمعنى باز گشت و يا باز گرداندن باشد.

مردود اسم مفعول است يعنى باز گشت شده‌ «وَ إِنَّهُمْ آتِيهِمْ عَذابٌ غَيْرُ مَرْدُودٍ» هود: 76.

«جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ‌ فَرَدُّوا أَيْدِيَهُمْ فِي أَفْواهِهِمْ وَ قالُوا إِنَّا كَفَرْنا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ ...» ابراهيم: 9. درباره مرجع ضمير «أَيْدِيَهُمْ‌ و أَفْواهِهِمْ‌» چند قول هست بنظر ميايد كه هر دو راجع به «رسل» است يعنى مردم دست پيامبران را بدهانشان بر گرداندند يعنى بگفته آنها بى اعتنا شدند گفتن آنها با نگفتن يكسان شد همچنين است اگر ضمير اوّلى بمردم و دوّمى برسل بر گردد، پس از نظر فوق ديديم الميزان نيز هر دو ضمير را به رسل بر گردانده و گويد: آن كنايه است از اينكه‌