أَراذِلُنا بادِيَ‌ الرَّأْيِ‌» هود: 27. رأى بمعنى ديدن و نيز بمعنى نظريّه و آنچه بفكر ميرسد آمده است. در اين آيه ظاهرا رأى مشهود كه جمع آن آراء است مراد مى‌باشد زمخشرى گفته:

نصب بادى الرأى براى ظرفيت است و اصل آن «وَقْتَ حُدُوثِ أَوَّلِ رَأْيِهِمْ» يا «وقت حدوث ظاهِرِ رَأْيِهِمْ» است يعنى مردم بنوح گفتند كه فقط اشخاص پست بتو گرويده‌اند آنهم در ابتداى رأى و بدون تدبر و تفكر.

در آيه‌ «لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِما أَراكَ‌ اللَّهُ» نساء: 105 گفته‌اند مراد همان رأى و نظر است نه تعليم احكام از جانب خدا.

در گذشته گفتيم: رأى چون بدو مفعول متعدى شود بمعنى علم آيد و ارباب ادب بآن تصريح كرده‌اند مثلا جوهرى در صحاح گويد: رأى با چشم بيك مفعول، و رأى بمعنى علم بدو مفعول متعدى ميشود. راغب ميگويد: رأى آنگاه كه دو مفعول گيرد معنى علم ميدهد.

اما در بعضى جاها ملاحظه ميشود با آنكه يك مفعول دارد بمعنى علم آمده نظير اين آيه‌ «أَ وَ لَمْ‌ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما» انبياء: 30. و آيات ديگر از اين قبيل كه زياد است.

در اقرب الموارد ميگويد رأى و ديدن اعم است از آنكه با چشم باشد يا با قلب. لذا بايد در اينگونه آيات بگوئيم: ديدن با قلب مراد است كه همان دانستن و درك كردن است و هر جا كه مناسب باشد ميتوان آنرا علم يعنى ديدن با قلب معنى كرد و لازم نيست در اين باره در جستجوى دو مفعول باشيم.

رؤيا: آنچه شخص در خواب ببيند «لا تَقْصُصْ‌ رُؤْياكَ‌ عَلى‌ إِخْوَتِكَ فَيَكِيدُوا لَكَ كَيْداً» يوسف: 5. يعنى آنچه در خواب ديده‌اى بر برادرانت مگو، تو را حيله ميكنند.

رؤيا از مصاديق رأى است و چون شخص چيزى را در خواب مى‌بيند