ميكرد.

قصه اسبان‌

«وَ وَهَبْنا لِداوُدَ سُلَيْمانَ‌ نِعْمَ الْعَبْدُ إِنَّهُ أَوَّابٌ. إِذْ عُرِضَ عَلَيْهِ بِالْعَشِيِّ الصَّافِناتُ الْجِيادُ. فَقالَ إِنِّي أَحْبَبْتُ حُبَّ الْخَيْرِ عَنْ ذِكْرِ رَبِّي حَتَّى تَوارَتْ بِالْحِجابِ. رُدُّوها عَلَيَّ فَطَفِقَ مَسْحاً بِالسُّوقِ وَ الْأَعْناقِ» ص: 30- 33.

صافنه اسبى است كه بر سه پاى ايستد و گوشه پاى چهارم را بزمين گذارد جمع آن صافنات است. جياد جمع جيّد يا جواد است يعنى اسب اصيل و تند رو. در مجمع‌ «أَحْبَبْتُ» را اختيار كردن گفته است على هذا «حُبَّ الْخَيْرِ» مفعول آنست يعنى دوست داشتن اسبان را اختيار كردم. بقولى «عن» بمعنى «على» است يعنى محبّت اسبان را بر ذكر پروردگارم بر گزيدم.

ولى بنظر من «عن» براى تعليل است. ابن هشام در معنى براى «عن» ده معنى ذكر كرده از جمله تعليل است و گويد: آن در آيه‌ «وَ ما كانَ اسْتِغْفارُ إِبْراهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ وَعَدَها إِيَّاهُ» و نيز در آيه‌ «وَ ما نَحْنُ بِتارِكِي آلِهَتِنا عَنْ قَوْلِكَ» براى تعليل است.

قاموس و اقرب تعليل را يكى از معانى «عن» شمرده و آيه‌ «إِلَّا عَنْ مَوْعِدَةٍ» را شاهد آورده‌اند در اين صورت هيچ مانعى ندارد كه «عن» در آيه‌ «عَنْ ذِكْرِ رَبِّي» براى تعليل باشد يعنى: من محبت اسبان را براى ذكر پروردگارم كه آنها را براى جهاد در راه او آماده كرده‌ام بر گزيده‌ام و شايد سان ديدن از اسبان براى آمادگى بجنگ بود كه آنرا ياد خدا خواند «تَوارَتْ بِالْحِجابِ» بقرينه «العشىّ» غروب شمس است كه عشىّ طرف آخر عصر ميباشد يعنى آفتاب بپرده نهان شد. ضمير «رُدُّوها» راجع به «صافنات» است يعنى آنها را نزد من بر گردانيد. على هذا معنى آيات چنين است:

بداود سليمانرا بخشيديم او بنده خوب و رجوع كننده بحق است.

آنگاه كه در آخر روز اسبان اصيل و تيز رو باو نشان داده شدند. گفت: