responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 3  صفحه : 257

شامل است.

إِنَّ رَبَّكَ‌ سَرِيعُ‌ الْعِقابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ‌ انعام: 165. اين آيه در سوره اعراف آيه 167 تكرار شده و در آنجا «لَسَرِيعُ» است با زيادت لام.

در جواب اينكه سريع العقاب با غفور رحيم چه تناسبى دارد؟! بايد گفت مراد آنست كه خداوند اولا و بالذات غفور و رحيم است ولى اگر بنا شود روى عللى بنده خود را عذاب كند عذابش فورى است و معطلى ندارد و از هر دو آيه بنظر ميايد كه مراد از سريع العقاب عذاب دنيوى است مثلا آيه دوم چنين است‌ وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبْعَثَنَّ عَلَيْهِمْ إِلى‌ يَوْمِ الْقِيامَةِ مَنْ يَسُومُهُمْ سُوءَ الْعَذابِ إِنَّ رَبَّكَ‌ لَسَرِيعُ‌ الْعِقابِ وَ إِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِيمٌ‌ چنانكه آيه اول نيز ظاهرش چنين است.

سرف: (بفتح س- ر) تجاوز از حدّ. در صحاح گويد «السَّرَفُ‌ ضِدُّ الْقَصْدِ» راغب گويد: آن تجاوز از حد است در هر كار هر چند در انفاق شهرت دارد. در اقرب گفته: آن ضدّ ميانه روى و تجاوز از حدّ و اعتدال است. بايد دانست اسراف و سرف هر دو بيك معنى است ولى بعقيده طبرسى اگر تجاوز در جانب افراط باشد اسراف گفته ميشود و اگر در جانب تقصير باشد سرف (ذيل آيه 6 سوره نساء).

استعمال آن در قرآن همه جا از باب افعال است‌ قُلْ يا عِبادِيَ الَّذِينَ‌ أَسْرَفُوا عَلى‌ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ ... زمر: 53.

در الميزان گفته: گوئى معنى جنايت يا نظير آن به‌ «أَسْرَفُوا» تضمين شده و لذا با «عَلى‌» متعدى گرديده است اسراف بر نفس آنست كه بر آن با ارتكاب گناه تعدّى شود اعمّ از آنكه با شرك يا با گناهان صغيره و كبيره باشد. درباره اين آيه مطلبى است كه انشاء اللّه در «قنط» خواهد آمد.

وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُ‌ الْمُسْرِفِينَ‌ اعراف: 31.

دو امر اباحى و يك نهى تحريمى است‌

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 3  صفحه : 257
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست