«لَا تَسُبُّوا هَؤُلَاءِ فَإِنَّهُ لَا يَخْلُصُ إِلَيْهِمْ شَيْ‌ءٌ مِمَّا تَقُولُونَ وَ تُؤْذُونَ الْأَحْيَاءَ إِلَّا أَنَّ الْبَذَاءَ لُؤْمٌ».

(المحجة ج 5 ص 215).

بنظر ميايد منظور دشنام آشكارا درباره مشركان و كفّار است و در پنهانى اشكالى نداشته باشد مگر آنكه بگوئيم چون فحش باعث پستى دشنام ده است براى حذر از پست بودن بايد مطلقا فحش نگويد.

سبّ فقط دو بار در قرآن آمده كه نقل شد.

سبب‌: وسيله. راغب گويد: سبب ريسمانى است كه با آن بدرخت خرما بالا ميروند جمع آن اسباب. فرموده‌ فَلْيَرْتَقُوا فِي‌ الْأَسْبابِ‌ ص: 10. يعنى در ريسمانها بالا روند اين در معنى اشاره است به آيه‌ أَمْ لَهُمْ سُلَّمٌ يَسْتَمِعُونَ فِيهِ ... طور: 38. يا آنها را نردبانى است كه در آن بالا رفته و گوش ميدهند؟ آنگاه بهر وسيله سبب گفته‌اند.

صحاح و قاموس و اقرب نيز معناى اولى آنرا ريسمان و معنى دوّمى را وسيله گفته‌اند. ابن اثير گويد:

سبب ريسمانى كه با آن آب ميكشند.

و بطور استعاره بهر وسيله سبب گفته شده.

فَلْيَمْدُدْ بِسَبَبٍ‌ إِلَى السَّماءِ ثُمَّ لْيَقْطَعْ فَلْيَنْظُرْ هَلْ يُذْهِبَنَّ كَيْدُهُ ما يَغِيظُ حج:

15. هر كه گمان ميكند كه خدا پيغمبرش را يارى نخواهد كرد ريسمانى بآسمان بكشد و سپس آنرا قطع كند و بيافتد و ببيند آيا حيله‌اش غيظ و كينه او را از بين ميبرد. آيه در شرح حال كسانى است كه به پيشرفت اسلام گمان نداشتند.

وَ آتَيْناهُ مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ سَبَباً. فَأَتْبَعَ‌ سَبَباً كهف: 84- 85. بذو القرنين از هر چيز وسيله‌اى داده بوديم بيك وسيله از آنها تابع شد و از آن استفاده نمود.

وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ‌ الْأَسْبابُ‌ بقره: 166.

آيه راجع بقيامت است يعنى: وسائل دنيا از آنها بريده شد. أَمْ لَهُمْ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَيْنَهُما فَلْيَرْتَقُوا فِي‌ الْأَسْبابِ‌ ص: 10. معنى آيه گذشت.

يا هامانُ ابْنِ لِي صَرْحاً لَعَلِّي أَبْلُغُ‌