متعارف براهبان و صومعه نشينان مسيحيان اطلاق ميشود. طبرسى تصريح
ميكند كه آن جمع راهب است مثل راكب و ركبان و فارس و فرسان ولى راغب گفته مفرد و
جمع هر دو بكار رود در قرآن مجيد جمع بكار رفته است.
قسّيس و حبر علماى مسيحى، و راهب دير نشينان آنهاست.
«وَرَهْبانِيَّةًابْتَدَعُوها ما
كَتَبْناها عَلَيْهِمْ إِلَّا ابْتِغاءَ رِضْوانِ اللَّهِ فَما رَعَوْها حَقَّ
رِعايَتِها»حديد:
27. رهبانية عرفا آنست كه انسان از مردم بريده و مشغول عبادت خدا شود در اثر خوف
از خدا (الميزان) راغب گويد: آن افراط در تعبد است از فرط خوف.
ليكن در اسلام رهبانيت نيست بلكه رهبانيت اسلام جهاد در راه خدا و
نماز و غيره است كه خواهد آمد طبرسى گفته حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله فرموده:
«لَارَهْبَانِيَّةَفِي الْإِسْلَامِ».
در سفينة البحار ذيل لغت رهب نقل كرده: پسرى از عثمان بن مظعون فوت
شد. بسيار محزون گرديد تا محلى در منزل خود معيّن كرده مشغول عبادت شد. اين مطلب
برسول خدا صلّى اللّه عليه و آله رسيد فرمود: اى عثمان خدا بر ما رهبانيت ننوشته
رهبانيت امّت من فقط جهاد در راه خداست.
آيه شريفه صريح است در اينكه رهبانيت ساخته نصارى است و بر آنها
تشريع نشده است «ماكَتَبْناها عَلَيْهِمْ»ولى دلالت دارد كه اين عمل پيش خدا
پسنديده بوده زيرا «إِلَّاابْتِغاءَ رِضْوانِ
اللَّهِ»بطوريكه
الميزان و بيضاوى گفته استثناء منقطع است يعنى لكن آنها براى طلب رضاى خدا اين كار
را ساختند.
طبرسى نيز در تفسير اينطور گفته ولى در اعراب جور ديگر آورده كه براى
آنها طلب رضاى خدا را نوشتيم نه رهبانيّت را.