ميرفت كه بشتاب حركت ميكنند.

خيلاء بمعنى تكبّر از روى خيال و فرض است و مختال بمعنى متكبّر از همين است‌ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ كُلَ‌ مُخْتالٍ‌ فَخُورٍ لقمان: 18 فخور كسى است كه مناقب خود را مى‌شمارد و برخ مردم ميكشد.

ولى تكبّر خود پسندى در نفس است.

اين كلمه در قرآن مجيد سه بار بكار رفته و در هر سه با لفظ فخور توأم است گوئى تكبّر از فخور بودن قابل انفكاك نيست.

وَ الْخَيْلَ‌ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوها نحل: 8 خيل بمعنى اسبان است و از لفظ خود مفرد ندارد بعقيده راغب اسبان را از آنجهت خيل گفته‌اند كه هر كه بآن سوار شود در خود احساس تكبّر ميكند و بعقيده طبرسى علّت اين تسميه آن است كه اسب در راه رفتن متكبّر است.

در مفردات ميگويد: خيل در اصل بمعنى اسبان و سواران است و در قول خداوند وَ مِنْ رِباطِ الْخَيْلِ‌ انفال: 60 هر دو مراد است و نيز در هر يك منفردا استعمال ميشود چنانكه روايت شده‌

«يَا خَيْلَ‌ اللَّهِ ارْكَبِي».

اى لشگر خدا سوار شو كه مراد سواران است و مثل قول آنحضرت‌

«عَفَوْتُ لَكُمْ عَنْ صَدَقَةِ الْخَيْلِ‌».

زكوة اسبان را نسبت بشما عفو كردم كه مراد اسبان است.

ناگفته نماند كلمه‌

«يَا خَيْلَ‌ اللَّهِ ارْكَبِي».

سخن حضرت رسول صلّى اللّه عليه و آله است كه چنان دستور ميداد ابن سعد عليه و على اتباعه لعائن اللّه، اين جمله را در كربلا بلشگريان منحوس خود گفت.

و خيل در آيه‌ وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ‌ بِخَيْلِكَ‌ وَ رَجِلِكَ‌ اسراء: 64 اسبان و سواران هر دو مراداند گر چه سواران شيطان نحوه ديگراند و در «جلب» گذشت ولى در آيه‌ «وَ مِنْ رِباطِ الْخَيْلِ‌» ظاهرا فقط اسبان مراد است و كلمه «رباط» كه بمعنى بستن است مانع از اراده سواران است ولى در نهج البلاغه مواردى هست كه از خيل، اسبان‌