بِما ظَلَمُوا نمل: 52 خاويه بمعنى خاليه و يا ساقط است ولى خالى بودن بهتر بنظر ميرسد زيرا ستم خانه را خالى و بى صاحب ميگذارد.

فَتَرَى الْقَوْمَ فِيها صَرْعى‌ كَأَنَّهُمْ أَعْجازُ نَخْلٍ‌ خاوِيَةٍ حاقّه: 7 قوم را در آن محل مى‌بينى كه افتاده‌اند گوئى تنه‌هاى نخل سقوط كرده‌اند.

ناگفته نماند خاويه در قرآن مجيد پنج بار آمده است و مادّه آن واوى و يائى هر دو بكار رفته و مصدر واوى آن خوّ، و مصدر يائى‌اش خوى و خواء است (اقرب).

خيبة: نااميدى. خسران.

محروم شدن. در نهايه ميگويد:

خيبة بمعنى خسران و حرمان است.

قاموس آنرا نوميدى و زيان و حرمان گفته است. وَ قَدْ خابَ‌ مَنِ افْتَرى‌ طه: 61 از رحمت خدا نوميد شد و يا بضرر افتاد آنكه دروغ بست‌ فَيَنْقَلِبُوا خائِبِينَ‌ آل- عمران: 127 پس نوميد يا زيان ديده برگردند.

خير: دلپسند. مرغوب.

راغب ميگويد: خير آنست كه همه بدان رغبت كنند مثل عقل ... مقابل آن شرّ است. در قاموس گفته «الْخَيْرُ مَا يَرْغَبُ فِيهِ الكُلُّ كَالْعَقْلِ وَ العَدْلِ مَثَلًا».

ناگفته نماند معنى كامل خير همين است و در تمام موارد آن معتبر ميباشد. به مال دنيا از آنجهت خير گويند كه مرغوب و مورد ميل است مثل‌ إِنْ تَرَكَ‌ خَيْراً بقره:

180 يعنى اگر مالى بگذارد. به چيز خوب خير گويند زيرا دلپسند است و آدمى بدان ميل ميكند نظير وَ مَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ‌ خَيْراً كَثِيراً بقره: 269 چون حكمت مرغوب و دلپسند است لذا بدان خير اطلاق شده است. در آيه‌ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِيَدِكَ‌ الْخَيْرُ آل عمران:

26 ظاهرا خير بمعنى اختيار است يعنى اختيار اين كارها در دست تو است.

بر گزيدن و انتخاب را اختيار گوئيم زيرا شى‌ء برگزيده نسبت به‌