اذيت ميكردند و شكنجه ميدادند و عدّه‌اى از آنها «المُعذّبين فى اللّه» لقب يافتند و آنگاه قرآن مجيد تهديد ميكند كه اين كار باعث خشم خداوندى و عذاب اليم است.

خدع: حيله كردن. فريب دادن. در قاموس گويد: «خَدَعَهُ‌ خَدْعاً: ختله و اراد به المكروه من حيث لا يعلم» و خديعه نيز بمعنى حيله است.

وَ إِنْ يُرِيدُوا أَنْ‌ يَخْدَعُوكَ‌ فَإِنَّ حَسْبَكَ اللَّهُ‌ انفال: 62 هر گاه بخواهند فريبت دهند خدا برايت كافى است. يُخادِعُونَ‌ اللَّهَ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ ما يَخْدَعُونَ‌ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ‌ بقره: 9.

طبرسى فرموده: يُخادِعُونَ‌ در آيه بين الاثنين نيست زيرا مفاعله گاهى يكطرفى ميايد مثل «عافاه اللّه و عاقبت اللّصّ» در اقرب- الموارد گويد: مخادعه مثل خدع است.

ناگفته نماند: مفاعله اغلب براى بين الاثنين است و گاهى براى تكثير ميايد چنانكه در مقدّمه المنجد گفته است. بنظر ميايد مفاعله در آيه فوق براى كثرت باشد يعنى:

منافقان شديدا با خدا خدعه ميكنند.

إِنَّ الْمُنافِقِينَ‌ يُخادِعُونَ‌ اللَّهَ وَ هُوَ خادِعُهُمْ‌ نساء: 142 حقّا كه منافقان خدا را فريب ميدهند خدا فريب دهنده آنهاست.

اگر گويند: آيا ميشود بخدا نسبت مخادعه داد؟ آيا ميشود گفت كه خدا فريب ميدهد؟.

گوئيم: اين تعبير و نظير آن در قرآن بسيار است مثل‌ وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ‌ آل- عمران: 54 وَ قَدْ مَكَرَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَلِلَّهِ الْمَكْرُ جَمِيعاً رعد: 42 وَ مَكَرُوا مَكْراً وَ مَكَرْنا مَكْراً وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ‌ نمل: 50 وَ يَمْكُرُونَ وَ يَمْكُرُ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ‌ انفال: 30.

مكر ابتدائى مذموم و از صفات ناپسند است ولى مكر در مقابل مكر ممدوح و قابل ستايش است مثلا كسيكه ميخواهد شخصى را بخواب‌