... فاطر: 27 در مجمع جدد را جمع جديد و از مبرّد نقل ميكند كه آن بمعنى راهها و خطوط است، اقرب الموارد نيز جدد را جمع جديد ذكر كرده است بنا بر لغت بنى تميم و كلب.

راغب آنرا جمع‌ جُدَّة (بضمّ اوّل) بمعنى طريق ظاهر گفته است.

تدبّر در آيه نشان ميدهد كه جدد بمعنى تكّه‌ها و قسمتهاست خواه آنرا جمع جديد بگيريم و خواه جمع جدّة يعنى: كوهها تكّه‌هاى سفيد و سرخ و سياه شديداند و رنگهاى مختلف دارند و «بِيضٌ‌ و حُمْرٌ و غَرابِيبُ‌» صفت‌ «جُدَدٌ» اند و مراد از آنها همان تكّه‌هاست و چون كوهها بوسيله اختلاف رنگ از يكديگر سوا و بريده شده‌اند لذا بآنها جدد اطلاق گرديده است.

جِدار: ديوار. جمع آن‌ جُدُر (بر وزن شتر) است‌ فَوَجَدا فِيها جِداراً يُرِيدُ أَنْ يَنْقَضَّ ... كهف: 77 در آنجا ديوارى يافتند كه ميخواست بيافتد و خراب شود لا يُقاتِلُونَكُمْ جَمِيعاً إِلَّا فِي قُرىً مُحَصَّنَةٍ أَوْ مِنْ وَراءِ جُدُرٍ حشر: 14 راغب گويد: ديوار را از لحاظ ارتفاع، جدار و از لحاظ اينكه مكانى را احاطه كرده حائط گويند.

الْأَعْرابُ أَشَدُّ كُفْراً وَ نِفاقاً وَ أَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ عَلى‌ رَسُولِهِ‌ توبه: 97 عربهاى باديه نشين از حيث كفر و نفاق محكمتر، و سزاوارتراند كه حدود آنچه را خدا بر پيامبرش نازل كرده نشناسند.

در مجمع فرموده، اجدر از جدر الحائط (بسكون دال) كه بمعنى اصل و اساس آنست، گرفته شده. گويا سزاوار و لايق بودن يكنوع محكمى و پايه است.

جدل: جدال: منازعه، مخاصه. ... فَلا رَفَثَ وَ لا فُسُوقَ وَ لا جِدالَ‌ فِي الْحَجِّ ... بقره: 197 در حج، جماع و فسوق و منازعه نيست در نزد شيعه مراد از رفث، مقاربت و از فسوق دروغ و از جدال قسم خوردن است (مجمع).

طبرسى در ذيل آيه 32 هود