مشبهه است بمعنى اندوهگين‌ «رَجَعَ مُوسى‌ إِلى‌ قَوْمِهِ غَضْبانَ‌ أَسِفاً» اعراف:

150 موسى بسوى قوم خويش خشمگين و اندوهناك برگشت. در هنگام اندوه و تأسف از فوت چيزى گويند: يا اسفى، مثل‌ «وَ قالَ يا أَسَفى‌ عَلى‌ يُوسُفَ» يوسف، 84 اى دريغ از يوسف.

إِسْمَاعِيلُ: نام دو نفر از پيامبران است.

1- اسمعيل پسر ابراهيم عليه السّلام.

2- اسمعيل از پيامبران بنى اسرائيل. بايد دانست كه بعضى‌ها اسمعيل را يك نفر دانسته. و گفته‌اند اسمعيل پسر ابراهيم همان اسمعيل صادق الوعد است. و بعضى احتمال داده‌اند كه صادق الوعد از آنجهت است كه پدرش گفت: در خواب مى‌بينم تو را قربانى ميكنم. او بپدرش گفت: اين كار را بكن من صبر خواهم كرد و وقت عمل بوعده خود وفا كرد.

[اسمعيل نام دو پيامبر] ولى با استمداد از آيات قرآن خواهيم ديد كه اسمعيل نام دو نفر از پيامبران است و اسمعيل صادق الوعد غير از اسمعيل بن ابراهيم است كه همواره با ابراهيم ذكر شده مثل‌ «وَ عَهِدْنا إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ‌ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ» بقره: 125 «وَ إِذْ يَرْفَعُ إِبْراهِيمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَ إِسْماعِيلُ‌» بقره: 127 «نَعْبُدُ إِلهَكَ وَ إِلهَ آبائِكَ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ‌» بقره: 133 «وَ ما أُنْزِلَ إِلى‌ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ‌ وَ إِسْحاقَ» بقره:

136 و نيز آيه 140 بقره و 84 آل- عمران و 163 نساء و 39 سوره ابراهيم.

و اسمعيل ديگر در رديف انبياء بنى اسرائيل و غيره آمده نظير «وَ زَكَرِيَّا وَ يَحْيى‌ وَ عِيسى‌ وَ إِلْياسَ كُلٌّ مِنَ الصَّالِحِينَ وَ إِسْماعِيلَ‌ وَ الْيَسَعَ وَ يُونُسَ وَ لُوطاً وَ كلًّا فَضَّلْنا عَلَى الْعالَمِينَ» انعام: 86- 87 «وَ إِسْماعِيلَ‌ وَ إِدْرِيسَ وَ ذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصَّابِرِينَ» انبياء:

85 «وَ اذْكُرْ إِسْماعِيلَ‌ وَ الْيَسَعَ وَ ذَا الْكِفْلِ وَ كُلٌّ مِنَ الْأَخْيارِ» ص 48، اين مؤيد آنست كه اين دو نفر غير هم‌اند.

گذشته از اين: در يك محلّ از قرآن، اسمعيل فرزند ابراهيم و