بباء باشد بمعنى علم است.

تَأَذَّنَ‌: بمعنى اعلام و اخبار است با قيد كثرت و تكرار (قاموس) بنا بر اين، معنى كريمه‌ «وَ إِذْ تَأَذَّنَ‌ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ» ابراهيم 7 آنست كه خداى شما مكرر اعلام كرده كه در صورت شكر، نعمت خود را زياد خواهد فرمود.

استيذان: يعنى طلب اذن.

«وَ يَسْتَأْذِنُ‌ فَرِيقٌ مِنْهُمُ النَّبِيَّ» احزاب 13 ناگفته نماند: تمام معانى‌ أُذُن‌ (بر وزن عُنُق) و إِذْن‌ (بر وزن علم) بمعنى اجازه و گوش دادن بر ميگردد و اين دو معنى جامع تمام معانى است.

إِذَن‌: (بر وزن عنب) حرف جواب و جزاء است بمعنى آنگاه و آنوقت، نحو «إِنَّكُمْ‌ إِذاً مِثْلُهُمْ» نساء: 140 يعنى شما آنوقت نظير آنها هستيد. در قرآن مجيد همه جا با تنوين (إِذاً) نوشته شده و محلى كه با نون (إذن) نوشته شود يافته نشد.

أَذى‌: نا خوش آيند. نا پسند «لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى‌» بقره 264 صدقات خود را با منت گذاردن و كار نا پسند باطل نكنيد.

گوئيم: فلانى مرا اذيت كرد يعنى در باره من كار نا پسندى انجام داد در قاموس هست: «الْأَذِيَّةُ و الْأَذَى‌ و هى المكروه» در اقرب الموارد آمده «أَذَى‌ يَأْذِي‌ أَذاً و أَذَاةً: وصل اليه المكروه. الاسم‌ الْأِذيَّةُ».

أَذَى مصدر و اسم هر دو استعمال شده است در الفائق بعد از نقل حديث‌

«الْإِيمَانُ نَيِّفٌ وَ سَبْعُونَ دَرَجَةً أَدْنَاهَا إِمَاطَةُ الْأَذَى‌ عَنِ الطَّرِيقِ».

گويد: مراد از أذى خار و سنگ و هر چيزى است كه در راه‌ها سبب آزار ميگردد فعل ثلاثى اذى از باب علم يعلم و مزيدش از باب افعال و غيره آمده است نظير «وَ ما كانَ لَكُمْ أَنْ‌ تُؤْذُوا رَسُولَ اللَّهِ» احزاب: 53 شما را نرسد كه رسول خدا را اذيت كنيد.

بنا بر آنچه گذشت معنى آيه‌ «يَسْئَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذىً‌ فَاعْتَزِلُوا النِّساءَ فِي الْمَحِيضِ» بقره:

222 چنين ميشود و تو را از خون‌