بقره: 191، هر جا كه آنها را پيدا كرديد بكشيد. ظاهرا معناى مصادف
شدن و روبرو شدن بهتر است نه- مطلق پيدا كردن چنانكه بعضى گفتهاند. بمعنى گرفتن و
ظفر يافتن.
نيز آمده است آيه فوق نظير آيه ... وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ ...
نساء: 89، است. كه «وجد» بجاى
«ثقف» آمده است.
فَإِمَّاتَثْقَفَنَّهُمْفِي الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَنْ خَلْفَهُمْ ...انفال: 57، پس اگر در جنگ با آنها
مصادف و روبرو شدى با آنها، كسانى را كه در پشت سر آنهايند پراكنده ساز، يعنى آنها
را بكش تا ديگران عبرت گيرند و بفكر پيكار با تو نيايند.
ثِقَل: (بر وزن عنب) سنگينى ثقيل يعنى سنگين. اصل آن در اجسام است و در معانى
نيز ميايد (مفردات)وَ الْوَزْنُ يَوْمَئِذٍ الْحَقُّ فَمَنْثَقُلَتْمَوازِينُهُ فَأُولئِكَ
هُمُ الْمُفْلِحُونَاعراف: 8، ثقيل كه بمعنى سنگين است صفت روز قيامت و نيز صفت قول آمده
است ... وَ
يَذَرُونَ وَراءَهُمْ يَوْماًثَقِيلًاانسان: 27،إِنَّا سَنُلْقِي عَلَيْكَ قَوْلًاثَقِيلًامزمل: 5ثقالبضمّ و فتح اوّل بمعنى ثقيل است و
جمع آن ثقال (بر وزن رجال است) مثل ... حَتَّى إِذا أَقَلَّتْ سَحاباًثِقالًا ...اعراف:
57: تا
چون باد ابرهاى سنگين را برداشت. سحاب چنانكه در اقرب- الموارد گفته اسم جنس جمعى
است صفت آن گاهى بنا بر لفظش مفرد ميايد مثلوَ السَّحابِ
الْمُسَخَّرِ بَيْنَ- السَّماءِ وَ الْأَرْضِبقره: 164، و گاهى بنا بر معنايش
جمع ميايد نظير آيه فوق. در مجمع ذيل آيه 12 سوره رعد فرموده: سحاب جمع سحابه است.
ولى قول اقرب الموارد درستتر است زيرا در آن صورت صفت آن همواره جمع ميامد حال
آنكه دروَ
السَّحابِ الْمُسَخَّرِمفرد آمده است.
أَثقالجمع ثقل (بر وزن علم) است و آن چيزى است كه حملش سنگين است بنا بر
اين معناىوَ
تَحْمِلُ