responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 170

كه آن بمعناى نقص و ظلم است، با تدبّر در استعمال قرآن قول راغب اقرب بنظر ميرسد زير موارد بكار رفتن آن توأم با ظلم است حتى در سوره يوسف.

در آيه‌ى‌ «وَ لا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْياءَهُمْ» اعراف: 85 و نظائر آن‌ «أَشْياءَهُمْ» بدل اشتمال است از «النَّاسَ». تدبّر در آيات نشان ميدهد كه بخس در نقصان كمّى و كيفى هر دو بكار ميرود مثلا در آيه‌ «وَ لا تَنْقُصُوا الْمِكْيالَ وَ الْمِيزانَ إِنِّي أَراكُمْ بِخَيْرٍ .... أَوْفُوا الْمِكْيالَ وَ الْمِيزانَ بِالْقِسْطِ وَ لا تَبْخَسُوا النَّاسَ أَشْياءَهُمْ ...» هود: 84- 85، بنظر ميايد كه مراد از «تَبْخَسُوا» تعييب اشياست يعنى بر متاع ديگران عيب نگيريد و آن چنانكه گفته شد نقصان كيفى است.

بَخع: كشتن و تلف كردن خود از اندوه‌ «لَعَلَّكَ‌ باخِعٌ‌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ» شعراء: 3 شايد تو خودت را تلف كنى از اينكه ايمان نمياورند در قاموس و مفردات آمده: «الْبَخْعُ‌ قَتْلُ النَّفْسِ غَمّاً» اين كلمه معانى ديگرى نيز دارد ولى در قرآن نيامده است. اقرب- الموارد گفته: «بَخَعَ‌ نَفْسَهُ: قتله من وجد او غيظ».

بُخل: ضدّ سخاوت. راغب گويد: بخل إمساك موجودى است از محلّى كه نبايد امساك شود «الَّذِينَ‌ يَبْخَلُونَ‌ وَ يَأْمُرُونَ النَّاسَ‌ بِالْبُخْلِ‌» نساء: 37 كسانيكه بخل ميورزند و مردم را ببخل امر ميكنند، بخل از صفات مذمومه است آيات و روايات در ذمّ آن بسيار است.

بدء: شروع. «فَبَدَأَ بِأَوْعِيَتِهِمْ قَبْلَ وِعاءِ أَخِيهِ» يوسف: 76 شروع كرد بظروف آنان پيش از ظرف برادرش.

بَدر: عجله. سرعت. «وَ لا- تَأْكُلُوها إِسْرافاً وَ بِداراً أَنْ يَكْبَرُوا» نساء: 6 اموال يتيمان را باسراف و بعجله مبادا كه بزرگ شوند و از خوردن و اسراف مانع شوند، نخوريد.

بدر: نام محلّى است ما بين‌

 

قرشى بنايى، على اكبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1412ق.

قاموس قرآن ؛ ج‌1 ؛ ص171

 

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 170
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست