نشانه‌هاست.

مفسّران گويند: مراد از اين آيه كشتيهاست كه در درياها روان‌اند منشأت را مرتفعات و اعلام را كوهها معنى كرده و گفته‌اند: يعنى براى خداست كشتيهائيكه مانند كوهها، در دريا حركت ميكنند.

اين معنى بسيار سخيف و نابجا و خروج از مدلول لفظ است، زيرا «الْمُنْشَآتُ فِي‌ الْبَحْرِ» صريح است كه اين حركت كننده‌ها در دريا بوجود آمده‌اند، چطور ميتوان نشأ را ارتفاع معنى كرد؟! آيا معنى آيه‌ى‌ «أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ» مؤمنون:

78، آنست كه: براى شما گوش بلند كرد يا براى شما گوش بوجود آورد؟! وانگهى اعلام را چطور بمعنى كوهها ميتوان گرفت حال آنكه كشتيهاى آنروز جز كشتيهاى بادى و ناچيز نبودند وانگهى كوه معناى اصلى اعلام نيست بلكه معناى كنايه‌اى آنست و معناى اصلى آن نشانه است و مرزها را از آن اعلام گويند كه نشانه‌ى انفصال زمينهايند.

پس مراد از آيه شريفه چيست؟

مراد از آن بى‌شكّ، رودهائى است كه در وسط درياها و اقيانوسها روانند و اين رودهاى عظيم از خود درياها بوجود ميايند و در آنها حركت ميكنند و مانند مرزها، روشن و محسوس‌اند و معنى آيه اين است: براى اوست رودهائيكه در دريا پديد گشته و مانند مرزها در آن روانند، و اين از حقائق عجيب قرآن مجيد است، اين مطلب از تراوش افكار نگارنده است و تا بحال در جائى نديده‌ام.

مخفى نماند رودهاى عظيمى در سطح درياها روانند و جريان آنها آبهاى گرم استوا را بطرف قطبين و آبهاى سرد قطبى را بطرف استوا حركت ميدهد علت توليد اين رودهاى دريائى اختلاف درجه‌ى حرارت مناطق استوا و قطبين ميباشد و عامل مهمّى كه در حركت آبها تأثير دارد وزش بادهاست مخصوصا بادهاى منظّم آليزه است كه در جريانهاى دريائى دخالت دارند.