responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 159

الضَّرَّاءِ وَ حِينَ‌ الْبَأْسِ‌» بقره: 177 بأس را در آيه، شدت جنگ و جنگ معنى كرده‌اند و با اصل معنى كاملا درست است.

بائس‌ در آيه‌ى‌ «وَ أَطْعِمُوا الْبائِسَ‌ الْفَقِيرَ» حجّ: 28 كسى است كه باو سختى رسيده است بنا بر اين، فقير صفت بائس است، زيرا ممكن است بائس غير فقير باشد «بِعَذابٍ‌ بَئِيسٍ‌» اعراف: 165 يعنى عذاب شديد.

بَأساءِ: بمعنى سختى است چنانكه از مفردات نقل شده در قاموس آنرا داهيه (واقعه هولناك) معنى كرده است، هر چه هست، آن بمعنى سختى شديد است‌ «وَ الصَّابِرِينَ فِي‌ الْبَأْساءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِينَ‌ الْبَأْسِ‌» بقره: 177، يعنى و صبر كنندگان در سختى و ضرر شديد و در موقع جنگ.

بيضاوى از ازهرى نقل ميكند: بأساء در سختيهائى گفته ميشود كه خارج از بدن باشد مثل سختى در اموال و غيره و ضرّآء سختى است كه ببدن رسد مثل مرض و زخم و غيره. صاحب الميزان ذيل آيه 214 از سوره بقره، نيز چنين گفته است. ولى در قاموس گويد:

ضرّآء زمينگيرى و سختى و نقص در اموال و نفوس است. كلمه بأساء چهار بار در قرآن مجيد آمده و پيوسته معادل ضرّآء واقع شده است، بنظر ميايد كه قول ازهرى صحيح‌تر است. تا ميان آندو فرق باشد.

بِئسَ‌: فعل ذمّ است و در تمام ذمّ‌ها بكار ميرود چنانكه نعم در تمام مدحها (مفردات) اصل آن از بُؤْس‌ بمعنى ناپسند است (اقرب) «فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَ لَبِئْسَ‌ الْمِهادُ» بقره: 206 جهنّم براى او كافى است و بد جايگاهى است.

گاهى بعد از بئس ماء نكره ميايد كه بمعنى شيئى و الّذى است. و فاعل بئس را تفسير ميكند مثل‌ «بِئْسَما يَأْمُرُكُمْ بِهِ إِيمانُكُمْ» بقره، 93 بد است آنچه ايمانتان بدان امر ميكند.

بَتر: بريدن (قطع) أبتر:

نام کتاب : قاموس قرآن نویسنده : قرشی، سید علی اکبر    جلد : 1  صفحه : 159
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست