انَّى:ظرف زمان و مكان است و براى بحث از آندو باشد و در استفهام نيز بكار
ميرود، معناى فارسى آن: كى و كجا و چطور، است (أَيْنَ، مَتَى، كَيْفَ) مثل «يامَرْيَمُأَنَّىلَكِ هذا»آل عمران:
37 اى
مريم اين طعام براى تو از كجاست؟ و مثل «أَنَّىجئت» كى آمدى و مثل «أَنَّىيُحْيِي هذِهِ اللَّهُ بَعْدَ مَوْتِها»بقره: 259 خدا اين مردگان را چطور
زنده ميكند؟.
«نِساؤُكُمْحَرْثٌ لَكُمْ فَأْتُوا
حَرْثَكُمْأَنَّىشِئْتُمْ»بقره: 223 يعنى زنان شما كشت
شمااند هر زمان كه خواستيد بكشت خود در آئيد، اگر انّى ظرف مكان باشد، يعنى در هر
مكان كه خواستيد در آئيد و اگر ظرف زمان باشد، يعنى در هر زمان كه خواستيد با آنها
نزديكى كنيد، اين آيه مباح بودن مقاربت را ميرساند، ولى بر جواز مقاربت از عقب
دلالت ندارد، و كلمه «حرث» قرينه قاطعه اين مطلب است، زيرا
كشت آنست كه از آن بهره بردارى شود و آن از زن كه توليد نسل است در صورتى است كه
مقاربت از عقب نباشد و نيز ما بعد آيه «وَقَدِّمُوا لِأَنْفُسِكُمْ»براى خود پيش انديشى كنيد، كه
گفتهاند مراد وجود فرزند است، قرينهى اين سخن ميباشد. بعبارت ديگر نميشود «أَنَّى»را
مكانيّه گرفت و بر جواز مقاربت از عقب استدلال كرد.
113 يعنى
در ساعات شب آيات خدا را تلاوت ميكنند، مفرد آنرا انى (بر وزن عنب و فرس و صرد)
گفتهاند (مفردات).
در كريمهى «لاتَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلى
طَعامٍ غَيْرَ ناظِرِينَإِناهُ»احزاب: 53، راغب «انا» را
بمعنى وقت و مفرد آناء گرفته و معنى آيه چنين است:
بخانهى پيامبر داخل نشويد مگر آنكه براى طعام اجازه شود بىآنكه