قواعد فقه - محقق داماد‌، سيد مصطفى

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 4 صفحه : 313

‌
كه قتل از موارد «لوث» باشد؛ يعنى بينه‌اى براى اثبات قتل و نيز اقرار قاتل وجود نداشته باشد. اگر قاتل با بيّنه يا اقرار به اثبات برسد، حسب مورد به قصاص يا ديه محكوم خواهد شد.
از نظر فقهاى شيعه نيز قسامه وقتى قابل اعمال است كه قتل لوث باشد. [1]
3. لوث چيست؟
لوث در لغت معانى مختلفى دارد؛ يكى از آنها كه مناسب با بحث ماست، قوت و شدت است.
فيروزآبادى در قاموس اللغة مى‌گويد: «اللّوث القوّه» و در معجم الوسيط آمده است:
اللوث القوّة و الشدّة شبه الدلالة على حدث من الاحداث و لا يكون بيّنة تامّة يقال: لم يقمّ على اتّهام فلان بالجناية إلّا لوث؛ [2] لوث به معناى قوت و شدت است شبه [چيزى] دليل است (دليلى كه تمام نيست) و دلالت آن بر وقوع رويدادى از رويدادها ناقص است و لوث بينه تام نيست، گفته مى‌شود: «دليلى بر اتهام كسى كه به جنايتى از جنايات متهم شده جز لوث اقامه نشد.»‌
محقق حلّى در تعريف اصطلاحى لوث مى‌فرمايد: «و اللّوث امارة يغلب معها الظنّ بصدق المدّعى.» [3] طباطبائى در كتاب رياض مى‌فرمايد:
اين اماره را لوث ناميده‌اند، به خاطر اينكه لوث افاده ظن قوى مى‌كند و لوث در لغت هم به معناى ظن قوى است و مراد از ظن قوى، ظنّى است قريب به علم كه براى حاكم نسبت به وقوع قتل از طرف متهم حاصل مى‌شود و وقتى چنين ظنى براى حاكم حاصل شد، حاكم لازم است وارد رسيدگى شود و با سوگند 50 نفر از اولياى دم حكم مقتضى را، در صورت حصول علم و اطمينان از راه سوگند آنان صادر نمايد. [4]
1- 3. لوث در عرف مالكيه
در عرف مالكيه، وقتى قتل از موارد لوث به حساب مى‌آيد كه ظن غالب به وقوع قتل‌

[1] امام خمينى، تحرير الوسيله، ص 302؛ نجفى، جواهرالكلام، ص 226؛ آيت اللّه خويى، مبانى تكملة المنهاج، ص 103.
[2] معجم الوسيط، ج 2، ص 884. نيز نك: لسان العرب، ج 12، ص 351.
[3] محقق حلى، شرايع الاسلام، ج 4، ص 207.
[4] طباطبائى، رياض المسائل، ج 2، ص 518.

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 4 صفحه : 313

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست