قواعد فقه - محقق داماد‌، سيد مصطفى

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 1 صفحه : 197

‌
- آيه شريفه «قُولُوا لِلنّٰاسِ حُسْناً» [1]، يعنى براى مردم خوبى بگوييد. در تفسير اين آيه در اصول كافى روايتى آمده است كه مرحوم شيخ انصارى آن را نقل مى‌كند. [2] به گفته شيخ، معصوم (ع) فرموده است: اين آيه به آن معنا است كه درباره مردم تا وقتى كه چگونگى كارشان معلوم نشده جز به خير سخن مگوييد.
- آيه شريفه «وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ الزُّورِ»، [3] يعنى از سخن دروغ و افترا بپرهيزيد.
- آيه شريفه «إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ»، [4] يعنى همانا برخى از گمان‌ها گناه است.
ب) روايات:
براى اعتبار اصل صحت روايات زيادى وارد شده است. از جمله در اصول كافى از امير المؤمنين على (ع) نقل شده است كه فرمودند: «ضع امر اخيك على احسنه حتّى يأتيك ما يقلّبك عنه و لا تظنّنّ بكلمة خرجت من اخيك سوء و انت تجد لها فى الخير سبيلا»؛ [5] يعنى كار برادر دينى و هم‌كيشت را به بهترين وجه تعبير كن تا آن زمان كه از او رفتارى سرزند كه بتواند باورت را دگرگون كند و نيز به گفتار برادرت تا وقتى كه تفسير نيك مى‌توانى كرد گمان بد مبر.
روايت ديگر از امام صادق (ع) است كه به محمد بن فضل فرمود: «كذّب سمعك و بصرك عن اخيك و ان شهد عندك خمسون قسامه انّه قال و قال لم اقل و صدّقه و كذّبهم»؛ [6] يعنى گوش و ديده‌ات را در مورد برادر خويش تكذيب كن. اگر پنجاه تن بگويند كه وى چنان گفت و او بگويد من نگفته‌ام سخن وى را درست پندار و از آن ديگران را باور مدار.
مرحوم شيخ انصارى روايات ديگرى هم به اين مضمون نقل كرده كه مؤمن برادر خود را متهم نمى‌كند، يا هر كس برادر خود را متهم كند ايمان از دلش ناپديد مى‌شود، همان طور كه نمك در آب حل و ناپديد مى‌شود. [7]
با مراجعه به اين روايات معلوم مى‌شود كه اسلام فطرت آدمى را بر پاكى و درستى مى‌داند و دستور مى‌دهد كه اعمال ديگران را حمل بر صحت كنند، يعنى هر مسلمان، چه‌

[1] بقره، 83.
[2] انصارى، مرتضى بن محمد امين، رسائل، ص 415.
[3] حج، 30.
[4] حجرات، 12.
[5] اصول كافى، ج 2، ص 362، حديث 3.
[6] انصارى، مرتضى بن محمد امين، رسائل، ص 415؛ وسائل الشيعة، ج 8، ص 109، حديث 4 و عوائد الايام، ص 74.
[7] انصارى، مرتضى بن محمد امين، رسائل، ص 415.

نام کتاب : قواعد فقه نویسنده : محقق داماد‌، سيد مصطفى جلد : 1 صفحه : 197

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست