دانسته است: «... و ما
جَعَلَهُ اللَّهُ الّا بُشرى ولِتَطمَنَّ بِهِ قُلوبُكُم و مَا النَّصرُ الّا مِن
عِندِ اللَّهِ انَّ اللَّهَ عَزيزٌ حَكيم» (الانفال/ 8، 10)، از اين رو بجاست كه
خداوند تير انداختن و كشتن مشركان را به خود نسبت دهد: «فَلَم
تَقتُلوهُم ولكِنَّ اللَّهَ قَتَلَهُم وما رَمَيتَ اذ رَمَيتَ ولكِنَّ اللَّهَ
رَمى ولِيُبلِىَ المُؤمِنِينَ مِنهُ بَلاءً حَسَنًا انَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيم» (انفال/ 8،
17) و مكر كافران را سست گرداند: «ذلِكُم وانَّ اللَّهَ موهِنُ كَيدِ
الكفِرين».[1] (انفال/ 8، 18) پايان جنگ بدر بر اساس برخى روايات مشركان هنگام خروج از مكه
پرده كعبه را گرفته، گفتند: خدايا! برترين از اين دو سپاه و هدايت
شدهترين از اين دو گروه و باكرامتترين اين دو حزب را پيروز گردان. در بدر ابوجهل
نيز از خدا خواست تا آن كسى را كه پيوند خويشاوندى را گسسته و امرى ناآشنا آورده
شكست دهد و براى خود نيز فتح و پيروزى خواست. آيه 19 انفال/ 8 بدين امر اشاره
دارد: «ان تَستَفتِحوا فَقَد جاءَكُمُ الفَتحُ و ان تَنتَهوا فَهُوَ
خَيرٌ لَكُم/[2] اگر شما فتح و پيروزى مىخواهيد پيروزى به سراغ شما آمد و
اگر از مخالفتخوددارى كنيد براى شما بهتر است ...». جنگ بدر با شهادت 14 تن از مسلمانان (6 تن از
مهاجران و 8 تن از انصار) و با كشته شدن 70 نفر و اسير شدن همين تعداد از مشركان
به پايان رسيد.[3] ابن قتيبه شمار كشتگان قريش را 50 و اسيران را
44 نفر گفته است[4] كه 35 تن از آنان تنها به دست على عليه السلام به هلاكت
رسيدند.[5] اين در حالى بود كه بسيارى از مشركان در بيابانهاى اطراف
پراكنده شده، براى فرا رسيدن شب و رهايى از دست مسلمانان لحظه شمارى مىكردند.[6] پيامبر صلى الله عليه و آله نيز كه منتظر خبر
كشته شدن ابوجهل بود و او را رأس پيشوايان كفر و فرعون[1] . الكشاف، ج 2، ص 208
[2] . اسباب النزول، ص 193؛ الكشاف، ج 2 ص208
[3] . الطبقات، ج 2، ص 12؛ ر. ك: المغازى، ج1، ص 145- 152
[4] . المعارف، ص 155
[5] . روض الجنان، ج 5، ص 50
[6] . المغازى، ج 1، ص 95