اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 394

در تحولاتى كه به چيرگى اوس و خزرج بر يهوديان يثرب انجاميد هيچ اشاره‌اى به ايشان نشده و مشخص نيست تغييرات يثرب چه تأثيرى بر وضعيت ايشان در آن منطقه نهاده است.
از بنى‌قينقاع در دوره جاهلى اطلاعات معدودى به جا مانده است. بنا به گزارشى شيبة بن هاشم (عبدالمطلب جد پيامبر) كه از مادرى خزرجى زاده شده بود حدود 100 سال پيش از هجرت پيامبر در قلعه‌هاى خزرج و بنى‌قينقاع، همبازى ديگر كودكان خزرج بود تا آنكه عمويش مطلب از او با خبر شد و وى را به مكه برد و از آن پس به عبدالمطلب شهرت يافت. [1] اين گزارش اگر درست باشد، حكايت از روابط كهن و ريشه‌دار بنى‌قينقاع و خزرج دارد.
منابع اسلامى نيز از همپيمانى قينقاع و خزرج سخن گفته‌اند؛ اما كمتر مى‌توان به زمان آغاز همپيمانى آنها دست يافت. [2] در نبرد بعاث كه اندكى پيش از حضور پيامبر در يثرب ميان اوس و خزرج روى داد بنى‌قينقاع و خزرج هر دو از يك مجموعه محسوب مى‌شدند و از اين رو اوس و خزرج هر دو براى جلب نيروهاى بيشتر توجهشان به بنى‌قريظه و بنى‌نضير جلب شد. [3] در نتيجه روابط يهوديان يثرب از جمله بنى‌قينقاع با يكديگر تحت الشعاع روابط اوس و خزرج شكل گرفته بود.
از رؤسا، بزرگان و زيرمجموعه‌هاى بنى‌قينقاع اطلاع چندانى در دست نيست. در برخى گزارشها از بنى‌عمرو به عنوان يكى از شاخه‌هاى ايشان ياد شده است. [4]
درباره مناطق مسكونى بنى‌قينقاع نيز گزارشهاى صريحى وجود ندارد. در برخى گزارشها آمده كه ايشان در يثرب در نزديكى پل (جسر) قرار داشتند. [5] در گزارشهاى ديگر

[1] . البدء و التاريخ، ج 4، ص 12
[2] . دلائل النبوه، ج 3، ص 174؛ الدرر، ص180؛ المغازى، ج 1، ص 179؛ ج 2، ص 510
[3] . الكامل، ج 1، ص 517؛ الاغانى، ج 3، ص26
[4] . الطبقات، ج 8، ص 123
[5] . معجم‌البلدان، ج 5، ص 117

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 394

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست