استقرار دو سپاه در بدر پيامبر صلى الله عليه و آله پس از پيمودن
منازلى كه ابن هشام همه آنها را برشمرده است[1]، در پانزدهم
ماه رمضان به «روحا» رسيد و كنار چاهِ آن نماز گزارد و بزرگان قريش از جمله ابوجهل
و زمعة بن اسود را نفرين كرد.[2] نزديك بدر جبرئيل خبر نزديك شدن سپاه
قريش را به رسولخدا صلى الله عليه و آله داد.[3] پيامبر صلى
الله عليه و آله اصحاب خود را به مشورت طلبيد. گويند: ابوبكر و عمر سخنانى گفتند؛ ولى از عدم
نقل سخنانشان[4] معلوم مىشود كه سخنانشان نيكو نبوده است. واقدى تنها كسى
است كه سخنان عمر را نقل كرده كه كاملًا بر ترس و نوميدى از قدرت مسلمانان در
برابر قريش دلالت دارد؛ اما مقداد از مهاجران گفت: اى رسول خدا ما چون قوم يهود
نيستيم كه به موسى گفتند: تو و خدايت برويد و بجنگيد و ما اينجا نشستهايم، بلكه
ما از راست و چپ و پيش و پس تو مىجنگيم.[5] باز رسول خدا صلى
الله عليه و آله خواستار نظر اصحاب شد. خطاب پيامبر صلى الله عليه و آله در حقيقت
متوجه انصار بود، آنان بيشترين جمعيت سپاه پيامبر صلى الله عليه و آله را تشكيل
مىدادند ليكن بر اساس پيمان خود با پيامبر صلى الله عليه و آله متعهد دفاع از
رسول خدا صلى الله عليه و آله در خارج از مدينه نبودند[6]، از اين رو
سعد بن معاذ رئيس اوس كه متوجه اين موضوع شده بود به نمايندگى از انصار سخنان
پرشورى گفت و اطاعت انصار را از فرمان پيامبر صلى الله عليه و آله اعلام كرد. رسول
خدا صلى الله عليه و آله از سخنان مقداد و سعد بسيار خوشحال شد و فرمود: خداوند به
من وعده پيروزى بر يكى از دو گروه (تجارى يا[1] . السيرة النبويه، ج 2، ص 264- 267.
[2] . المغازى، ج 1، ص 46.
[3] . همان، ص 131
[4] . السيرة النبويه، ج 2، ص 266.
[5] . المغازى، ج 1، ص 48؛ صحيح البخارى، ج5، ص 4
[6] . السيرة النبويه، ج 2، ص 267