اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 69

دريافت كرد مى‌دانست كه در بازگشت، مسلمانان در كمين كاروان او خواهند نشست، از اين‌رو، از سرزمين تبوك، ضمضم بن عمرو را براى جلب كمك قريش، به مكه اعزام كرد. [1] از سوى ديگر گزارشگران پيامبر صلى الله عليه و آله و به روايتى، جبرئيل‌ [2] نيز خبر بازگشت كاروان را از غزه به سوى مكه به رسول خدا صلى الله عليه و آله دادند. [3]
خروج مسلمانان از مدينه‌
با بازگشت كاروان از غزه به سوى مكّه خداوند پيامبرش را براى خروج از مدينه براى پيروزى بر كاروان يا سپاه مشركان فرمان داد. (ر. ك: آيات 6- 7 انفال/ 8) رسول خدا صلى الله عليه و آله نيز با اعلام اين مطلب از مدينه خارج شد.
زمان خروج از مدينه به اختلاف روز شنبه، يكشنبه و دوشنبه، هشتم يا دوازدهم ماه رمضان، نوزدهمين ماه از هجرت گفته شده است‌ [4]؛ اما بر اساس تقويم تطبيقى هشتم ماه رمضان و روزهاى يكشنبه و دوشنبه نمى‌تواند درست باشد؛ زيرا آن زمان مصادف با روز سه‌شنبه است و تنها روز شنبه مصادف است با 12 رمضان مطابق با 25 فروردين و 11 آوريل 621 ميلادى. [5]
واقدى آورده است كه بخشى از مسلمانان مايل نبودند با سپاه بدر اعزام شوند و مى‌گفتند كه ما گروهى اندك هستيم و بيرون‌رفتن به صلاح نيست. [6] در آيات 5- 6 انفال/ 8 اشاره شده كه بخشى از اصحاب به جهت همراهى نكردن با پيامبر به بحث و نزاع پرداخته، شركت در اين نبرد را با مرگ خويش برابر مى‌دانستند: «... و انَّ فَريقًا مِنَ المُؤمِنينَ/ لَكرِهون* يُجدِلونَكَ فِى الحَقّ بَعدَ ما تَبَيَّنَ كَانَّما يُساقونَ الَى المَوتِ وهُم يَنظُرون»
گويا مورخانى چون واقدى با تصريح به اينكه درباره خروج از مدينه بين مسلمانان گفت‌وگويى فراوان بوده، خواسته‌اند نيامدن گروهى از مردم را، با اين بيان كه‌

[1] . المغازى، ج 1، ص 28.
[2] . الكشاف، ج 2، ص 197
[3] . المغازى، ج 1، ص 131
[4] . ر. ك: السيرة النبويه، ج 2، ص 263؛المغازى، ج 1، ص 21؛ الطبقات، ج 2، ص 8.
[5] . ر. ك: تقويم تطبيقى، ص 354.
[6] -/ المغازى، ج 1، ص 131

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 69

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست