رهيافتگانند.» (حجرات/ 49، 7) شخصيتها برخى از افراد مهم و برجسته تاريخ از قبيله
بنىمصطلق بودهاند؛ اما بسيارى از آنان را به سبب آنكه بنى مصطلق شاخهاى از
خزاعه است با نسبت خزاعى مىشناسند، با اين حال برخى از اين افراد با همان نسبت
«مصطلقى» شهرت دارند. مشهورترين عضو آنان جُوَيريّه است. وى دختر حارث بن ابى ضرار
رئيس قبيله بنىمصطلق و همسر پسرعمويش (مسافع بن صفوان مصطلقى يا صفوان بن مالك)
بود كه در غزوه بنىمصطلق مانند ساير زنان اين قبيله اسير شد و در شمار غنايم يكى
از مسلمانان به نام ثابت بن قيس بن شماس يا پسر عموى او درآمد. سپس مقرر شد در
برابر مبلغى آزاد شود. جويريه نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و براى آزادى
خود يارى خواست. رسول اكرم صلى الله عليه و آله با پرداخت آن مبلغ معين او را آزاد
كرد و به ازدواج خود درآورد. وى به هنگام اسارت 20 سال داشت و در سال 50 يا 56 در
سنّ 65 سالگى درگذشت.[1] گفتهاند نامش «بَرَّه» بود[2] و رسول خدا
صلى الله عليه و آله او را جُويريّه ناميد.[3] حارث رهبر بنىمصطلق و پدر جويريه، پس از
اسارت دخترش به مدينه آمد تا با پرداخت فديه او را آزاد كند. وى در بين راه به
شترانش نگريست و علاقهمند شد آنها را نگه دارد، از اين رو آنها را در درهاى
پنهان كرد و به حضور رسول خدا صلى الله عليه و آله رسيد و فديه دخترش را پرداخت؛
اما آن حضرت از محل پنهان كردن شترانش پرسيد. او كه اين خبر غيبى آن حضرت را ديد
شهادتين گفت و مسلمان شد.[4] پسر وى عمرو راوى حديث[5] و پسر ديگرش
عبدالله[6] از صحابه پيامبر بود[7]؛ همچنين
همسر عبد الرحمن برادر[1] . الطبقات، ج 8، ص 95؛ ر. ك: تاريخدمشق، ج 3، ص 219؛ الاصابه، ج 8، ص 73- 74
[2] . المحبر، ص 89؛ تفسير قرطبى، ج 14، ص109
[3] . تفسير قرطبى، ج 14، ص 109
[4] . الاصابه، ج 1، ص 673- 674
[5] . تاريخ دمشق، ج 33، ص 103؛ سير اعلامالنبلاء، ج 1، ص 476
[6] . الاصابه، ج 4، ص 42
[7] . الطبقات، ج 2، ص 241؛ المعجم الكبير،ج 17، ص 44؛ فتح البارى، ج 11، ص 239