اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 388

با پرتاب سنگى موجب شهادت خلاد بن سويد شده بود. [1]
تحليل كشتار
هرچند بيان قرآن كريم در آيات 26- 27 احزاب/ 33 حكايت از تأييد اعدام مردان بنى‌قريظه دارد [2]، با اين وجود، برخى محققان با ذكر شواهد و قراينى نسبت به نقلها و گزارشهاى فوق در خصوص تعداد كشته شدگان و نحوه برخورد ياد شده با بنى‌قريظه اظهار ترديد كرده‌اند؛ بعضى شمار مقتولان را آن هم با اين تعداد و در يك روز يا سه روز و به دست يك يا دو نفر (على عليه السلام به تنهايى يا به همراهى زبير) بعيد دانسته، اين گزارشها در خصوص كشتار را، ساخته و پرداخته قبيله خزرج دانسته‌اند كه مى‌خواستند چنين وانمود كنند كه حرمت طايفه اوس نزد پيامبر، كمتر از خزرجيها بوده است. در غير اين صورت پيامبر شفاعت آنها را درباره بنى‌قريظه مى‌پذيرفت‌ [3]، چنان‌كه شفاعت خزرجيها را درباره بنى‌نضير پذيرفت.
برخى ديگر كشتار آنها را خلاف سيره رسول خدا صلى الله عليه و آله عنوان كرده‌اند و نيز با استناد به آمار و ارقام متفاوت اين غزوه و ذكر اين مطلب كه تلفات اين نبرد داخلى در مقايسه با نبردهاى ديگر پيامبر، قابل پذيرش نيست به نقد گزارشهاى سيره‌نويسان پرداخته‌اند. [4] دكتر وليد عرفات‌ [5] با اقامه ادله متعددى كشتار يهود را رد كرده است. برخى از ادله وى عبارت‌اند از: 1. قرآن به اين تعداد مقتول اشاره نكرده است. 2. در عين پيمان شكنى آنان، اسلام بزرگ‌تر از آن است كه اين تعداد را با چنان وضعى بكشد. 3. رؤساى آنان مقصر بودند نه همه آنان، از اين رو مطابق قاعده «لاتزر وازرة وزر اخرى»، كشتن ايشان خلاف اسلام بوده است. 4. معقول نيست كه چند صد نفر در بازار مدينه كشته شوند و اشاره واضحى به موضع قتل آنان نشود و اثرى باقى نماند. 5. اگر چنين كشتارى مى‌بود فقها آن را مبنا قرار مى‌دادند. 6. فقط نام چند تن از برزگان بنى قريظه برده شده و از ديگران نامى در ميان نيست.
به اعتقاد برخى، داستان قتل عام آنان را ابن اسحق از يهود گرفته و سيره نويسان و مورخان بعدى از او گرفته‌اند، افزون بر آن، راويان اين واقعه نيز چون محمد بن كعب و عطيه از يهود قرظى هستند و بعيد نيست كه جانبدارانه سخن گفته باشند. [6]

[1] . المغازى، ج 2، ص 517؛ تاريخ طبرى، ج2، ص 104
[2] . التبيان، ج 8، ص 333
[3] . تاريخ تحليلى اسلام، ص 88- 89
[4] . همان، ص 88- 89، 234- 236؛ تاريخ صدراسلام، ص 171
[5] . بحوث المؤتمر الدولى التاريخ، ص 787-/793
[6] . ر. ك: يهود حجاز و پيامبر صلى اللهعليه و آله، ص 164-/ 197

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 3 صفحه : 388

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست