اعلام القرآن - فرهنگ و معارف قرآن - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 2 صفحه : 222

اصحاب رَسّ‌
على اسدى، محمد حسن ناصحى‌
اصحاب رَسّ: مردمانى در شمار اقوام عذاب شده پيشين به سبب تكذيب و كشتن پيامبرشان‌
رسّ در لغت به معناى كندن چاه و قبر [1]، مدفون كردن مرده يا غير آن، چاه كهنه، چاه سنگ‌چين شده، معدن‌ [2] و نيز استوار ساختن‌ [3]، نشانه و اندك اثر بر جاى مانده هر چيز [4] آمده است.
قرآن دوبار در آيات 38 فرقان/ 25 و 12 ق/ 50 از اصحاب رسّ تنها به عنوان قومى كه در پى تكذيب پيامبر خويش با عذاب* الهى نابود شدند، ياد كرده است؛ اما هيچ گزارشى درباره هويّت، آيين، پيامبر، مكان و زمان زندگى و چگونگى نابودى آنان و نيز شرح كارهايى كه زمينه عذابشان شد، ارائه نكرده است. در سوره فرقان ضمن گزارش برخى از درخواستهاى نامعقول از سوى تكذيب‌كنندگان پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله (فرقان/ 25، 32) و در مقام تهديد آنان، از اصحاب رسّ در شمار اقوامى چون قوم نوح، عاد، ثمود و ... ياد شده كه همگى به سبب تكذيب پيامبر خويش با عذاب الهى نابود شدند: «و قَومَ نوحٍ لَمّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ اغرَقنهُم ...* و عادًا و ثَمودا و اصحبَ الرَّسّ و قُرونًا بَينَ ذلِكَ كَثيرا».
(فرقان/ 25، 37- 38) در سوره ق نيز در پى گزارش تكذيب* پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و وعده رستاخيز از سوى كافران (ق/ 50، 2- 3)، اصحاب رسّ با همين وصف ياد شده‌اند:
«كَذَّبَت قَبلَهُم قَومُ نوحٍ واصحبُ الرَّسّ و ثَمود* و عادٌ و فِرعَونُ و اخونُ لوط* و اصحبُ الايكَةِ و قَومُ تُبَّعٍ كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وعيد». (ق/ 50، 12- 14) برخى‌

[1]. ترتيب العين، ص 311؛ تاج‌العروس، ج 8،ص 306، «رسس»
[2]. لسان‌العرب، ج 5، ص 210؛ تاج العروس،ج 8، ص 306؛ القاموس المحيط، ج 1، ص 753، «رسّ»
[3]. ترتيب العين، ص 310؛ التحقيق، ج 4، ص109، «رس»
[4]. مفردات، ص 352؛ لسان‌العرب، ج 5، ص209، «رسس»

نام کتاب : اعلام القرآن نویسنده : فرهنگ و معارف قرآن جلد : 2 صفحه : 222

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست