اختلاف در كيف- مثال ضرب اول كلما كان لا شى‌ء من ج ب فه ز- و لا شى‌ء من ب ا فكلما كان كل ج ا فه ز- چه از وضع كل ج ا با كبرى از ضرب اول- لازم آيد كه لا شى‌ء من ج ب- و هميشه اين وضع مستلزم ه ز است- پس هميشه وضع كل ج ا مستلزم ه ز باشد- و از هر ضربى چهار ضرب بحسب عدد محصورات بر خيزد- اما صغرى جزوى در اين صنف منتج نبود- هم بعلت مذكور در نوع گذشته- پس ضروب منتج هشت بود- و از استلزام صدق مقدم صغرى كلى- صدق آن جزوى را كه در تحت او بود- چهار ضرب ديگر اضافت شود- اما اين ضروب در مقدمات با چهار ضرب اصلى متحد باشد- و نتيجه مختلف باشد- پس باعتبار تغاير ضروب منتج دوازده باشد- و نتايج جمله كلى بود-

شكل دويم‌

- از صنف اول شانزده ضرب منتج حاصل شود- كه نتايج جمله جزوى بود- مثال ضرب اول كه- كلما كان كل ج ب فه ز و لا شى‌ء من ا ب- فقد يكون اذا كان لا شى‌ء من ج ا فه ز- و در صنف دوم- تاليف كبرى و مقدم نتيجه بر هيات شكل اول باشد- پس مقدم نتيجه هميشه موجبه بايد و كبرى قياس كلى- و مقدم صغرى موافق كبرى در كيف- و موافق مقدم نتيجه در كم- و ضروب منتج هم هشت بود- و چهار اضافه شود- كه با چهار اصلى متحد باشد و نتيجه مختلف- پس دوازده گردد و نتايج كلى بود- مثال ضرب اول- كلما كان كل ج ب فه ز و كل ا ب و كلما كان كل ج ا فه ز-

شكل سيوم‌

- از صنف اول بيست و چهار ضرب منتج حاصل آيد- و نتايج جزوى بود- مثال ضرب اول كلما كان كل ب ج فه ز و كل ا ب- فقد يكون اذا كان بعض ج ا فه ز- و در صنف دوم- تاليف كبرى و مقدم نتيجه هم بر هيات شكل دوم بود- اما وقوع مقدمات بر عكس آنچه در شكل اول افتاده است- پس‌