توضيح المسائل - صافی گلپايگانى، لطف الله

نام کتاب : توضيح المسائل نویسنده : صافی گلپايگانى، لطف الله جلد : 1 صفحه : 417

قرار گذاشته‌اند، مىتواند عوض آن را از خريدار مطالبه نمايند ولى اگر خريدار نتواند بپردازد، بايد او را مهلت دهد.
مسأله 2116 - اگر به كسى كه قيمت جنس را نمىداند، مقدارى نسيه بدهد و قيمت آن را به او نگويد معامله باطل است ولى اگر به كسى كه قيمت نقدى جنس را مىداند نسيه بدهد و گرانتر حساب كند، مثلا بگويد: جنسى را كه به تو نسيه مىدهم تومانى يك ريال از قيمتى كه نقد مىفروشم گرانتر حساب مىكنم و او قبول كند اشكال ندارد.
مسأله 2117 - كسى كه جنسى را نسيه فروخته و براى گرفتن پول آن مدتى قرار داده، اگر مثلا بعد از گذشتن نصف مدت، مقدارى از طلب خود را كم كند و بقيه را نقد بگيرد اشكال ندارد.
معامله سلف مسأله 2118 - معامله سلف آنست كه مشترى پول را بدهد كه بعد از مدتى جنس را تحويل بگيرد و اگر بگويد: اين پول را مىدهد كه مثلا بعد از شش ماه فلان جنس را بگيرم و فروشنده بگويد: قبول كردم، يا فروشنده پول را بگيرد و بگويد: فلان جنس را فروختم كه بعد از شش ماه تحويل بدهم معامله صحيح است.
مسأله 2119 - اگر پول طلا و نقره يا طلا و نقره را سلف بفروشد به پول طلا و نقره يا به طلا و نقره، معامله باطل است. ولى اگر جنسى را سلف بفروشد و عوض آن را جنس ديگر يا پول بگيرد معامله صحيح است. و احتياط مستحب آنست در عوض جنسى كه مىفروشد پول بگيرد و جنس ديگر نگيرد.
شرائط معامله سلف مسأله 2120 - معامله سلف شش شرط دارد: اول - خصوصياتى را كه قيمت جنس بواسطه آنها فرق مىكند معين نمايند. ولى دقت زياد هم لازم نيست، همين قدر كه مردم بگويند: خصوصيات آن معلوم شده كافيست، پس معامله سلف در نان و گوشت و پوست حيوان و مانند اينها كه نمىشود خصوصياتشان را كاملا معين كرد باطل است. دوم - پيش از آن كه خريدار و فروشنده از هم جدا شوند، خريدار تمام قيمت را به فروشنده بدهد، يا به مقدار پول آن از فروشنده طلبكار باشد و طلب خود را بابت قيمت جنس حساب كند و او قبول نمايد و چنانچه مقدارى از قيمت آن را بدهد، اگر چه معامله به آن مقدار صحيح است، ولى فروشنده مىتواند معامله همان مقدار را بهم بزند. سوم - مدت را كاملا معين كنند، و اگر مثلا بگويد تا اول خرمن جنس را تحويل مىدهم چون مدت كاملا معلوم نشده معامله باطل است. چهارم - وقتى را براى تحويل جنس معين كنند كه در آن وقت، جنس بقدرى كمياب نباشد كه فروشنده نتواند آن را تحويل دهد. پنجم - جاى تحويل جنس را معين نمايند، ولى اگر از حرفهاى آنان جاى آن معلوم باشد، لازم نيست اسم آنجا را ببرند. ششم - وزن يا پيمانه آن را معين كنند و جنسى را هم كه معمولا با ديدن معامله مىكنند اگر سلف بفروشند اشكال ندارد، ولى بايد مثل بعضى از اقسام گردو و تخم مرغ تفاوت افراد آن بقدرى كم باشد كه مردم به آن اهميت ندهند.
احكام معامله سلف مسأله 2121 - انسان نمىتواند جنسى را كه سلف خريده پيش از تمام شدن مدت بفروشد و بعد از تمام شدن مدت، اگر چه آن را تحويل نگرفته باشد، فروختن آن اشكال ندارد. ولى فروختن غله مانند گندم و جو پيش از تحويل گرفتن آن مكروه است.
مسأله 2122 - در معامله سلف اگر فروشنده جنسى را كه قرار داد كرده در موعدش تحويل بدهد مشترى بايد قبول كند. و نيز اگر بهتر از آنچه قرار گذاشته بدهد و طورى باشد كه از همان جنس حساب شود، مشترى بايد قبول نمايد.
مسأله 2123 - اگر جنسى را كه فروشنده مىدهد، پست تر از جنسى باشد كه قرار داد كرده. مشترى مىتواند قبول نكند.
مسأله 2124 - اگر فروشنده بجاى جنسى كه قرار داد كرده، جنس ديگرى بدهد، در صورتى كه مشترى راضى شود اشكال ندارد.
مسأله 2125 - اگر جنسى را كه سلف فروخته در موقعى كه بايد آن را تحويل دهد ناياب شود و نتواند آن را تهيه كند، مشترى مىتواند صبر كند تا تهيه نمايد، يا معامله را بهم بزند و چيزى را كه داده پس بگيرد.
مسأله 2126 - اگر جنسى را بفروشد و قرار بگذارد گه بعد از مدتى تحويل دهد و پول آن را هم بعد از مدتى بگيرد، معامله باطل است.
فروش طلا و نقره به طلا و نقره مسأله 2127 - اگر طلا را به طلا يا نقره را به نقره بفروشد، سكه دار باشد يا بىسكه، در صورتى كه وزن يكى از آنها زيادتر از ديگرى باشد، معامله حرام و باطل است.

نام کتاب : توضيح المسائل نویسنده : صافی گلپايگانى، لطف الله جلد : 1 صفحه : 417

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست