اذن از فقيه است. در هر حال بايد مراتب آن ملاحظه شود و با عدم تأثير هر مرتبه، مرتبه بعد، جائز مى‌شود.

س 28

- گاهى نهى از منكر، در مورد شخص مرتكب، بر حسب قرائن، اثرى ندارد ليكن ممكن است ديگران كه ناظر صحنه‌اند توجهى پيدا كنند هر چند به اين نحو باشد كه يادآورى آنان شود كه اين حكم، حكم خدا است مثلا راننده اتوبوس موسيقى گرفته و نهى از منكر در او اثر نمى‌كند ولى با نهى او در ذهن مسافرين، تجديد مى‌شود كه موسيقى در اسلام، حرام است اكنون آيا نهى از منكر، در چنين جاهائى واجب است يا چون در شخص مرتكب اثرى ندارد واجب نيست؟.

ج‌

- معلوم نيست در چنين جائى واجب باشد مگر آن كه عرفا توهين به حكم خدا شمرده شود و سكوت شخص، امضاء و موافقت باشد كه در اين صورت بايد اعلام كند و خود را تبرئه نمايد.

مراتب امر به معروف و نهى از منكر

مسأله 29

- لازمه ايمان به خداوند متعال و ايمان به انبياء عظام صلوات اللَّه عليهم اجمعين و ايمان به احكام الهى آنست كه شخص مؤمن، قلبا از منكر و معصيت خداوند متعال، منزجر باشد و منكر را قلبا انكار كند.

مسأله 30

- چون مقصود از امر به معروف و نهى از منكر آنست كه مرتكب فعل حرام و ترك واجب، اين عمل را ترك كند پس اگر بمجرّد اظهار كراهت از اين عمل- و لو به اعراض و ترك معاشرت و مراوده- مرتكب، مرتدع مى‌شود و ترك مى‌كند، كافى است در اداء وظيفه امر به معروف و نهى از منكر و حاجت به امر و نهى علاوه نيست و اين، درجه اوّل از امر به معروف و نهى از منكر است.

مسأله 31

- درجه دوّم از امر به معروف و نهى از منكر آنست كه اگر مرتكب منكر، با اظهار كراهت، ترك معصيت نكرد با حسن خلق و كلام حسن او را امر به معروف و نهى از منكر نمايد و مصالح ترك منكر و فعل معروف و مفاسد عكس آن را بيان كند تا مرتكب، متنبّه شود و ترك معصيت بنمايد، و اگر به همين‌