نداده خريده يا اين كه به ذمّه خريده و
مىخواهد كه بعد، از غير مخمّس، ذمّه خود را بري نمايد، اكنون تصرّفات شخص ثالث چه
صورت دارد؟.
ج
- تصرّفات شخص ثالث، مانعى ندارد.
س 255
- شخصى كه در پرداخت خمس، كوتاهى مىكند چه حكمى دارد؟.
ج
- معصيت كرده و تصرّف در مالى كه خمس به آن تعلّق گرفته جائز نيست و
معاملات و تصرّفات واقعه بر آن، در مقدار خمس، فضولى است.
س 256
- هر گاه كسى خمس و زكاة نمىدهد- ولى نه بر سبيل انكار- و يا اموال
او از طريق غير مشروع مانند ربا و رشوه و غيرهما، بدست آمده باشد انسان مىتواند
بعنوان مهمانى و يا عناوين ديگر، در اموال چنين شخصى، تصرّف نمايد و آيا صدقات
مندوبه و روضه خوانى و ديگر مستحبّات، بحال او نافع است يا نه؟.
ج
- اگر انسان، احتمال بدهد خصوص اموالى كه مورد ابتلاء او است حرام
نباشد يا شكّ در تعلّق خمس و زكاة به آنها داشته باشد، تصرّف در آنها جائز است و
امّا اگر علم به غصب بودن يا تعلّق خمس و زكاة بر آنها داشته باشد، تصرّف جائز
نيست و اگر در صورت تعلّق خمس و زكاة بر آنها تصرّف كرد ضامن است و بايد خمس و
زكاة آنها را خود او اداء نمايد و صدقه مندوبه يا اعمال مستحبه ديگر در صورتى كه
از مال حلال باشد صحيح است و مأجور خواهد بود لكن موجب برائت ذمّه او از ديون
ماليّه نخواهد شد.
س 257
- گاهى شخصى كه خمس نمىدهد ميهمانى مىكند و از همان مال غير مخمّس
هم مصرف مهمانى مىنمايد آيا خوردن اين غذاها جائز است يا نه؟ و ديگر اين كه اگر
تنها همان مبلغ مخارج سفره را تخميس نمايد- نه همه اموالش را- آيا خوردن آن غذاها
مباح است يا نه؟.
ج
- با شكّ در اين كه عين آن چه در سفره، حاضر مىشود متعلّق خمس شده
تصرّف در آن، اشكال ندارد ولى اگر بداند كه عين آن، متعلّق خمس شده و پرداخت نشده
يا با عين مالى كه خمس آن اداء نشده خريدارى شده تصرّف در آن،