- اگر در يك جا از پاكستان هلال شوّال ديده شود و بطريق شرعى، ثابت
گردد آيا لازم است كه همه مردم پاكستان، آن روز را عيد، قرار دهند يعنى در رؤيت
هلال و ثابت شدن اوّل ماه، اتّحاد افق لازم است يا نه؟.
ج
- رؤيت هلال شوّال در قسمت مشرق زمين براى مغرب زمين حجّت است و در
مغرب زمين اگر رؤيت شود براى مشرق زمين، حجّت نيست مگر آن كه قريب الافق باشند.
س 2
- اگر رؤيت هلال در شهرى ثابت شود، آيا براى شهرهاى ديگر هر كجا كه
باشد- با آن كه بين امصار و ممالك از 1 ساعت و گاهى تا 12 ساعت اختلاف است- كفايت
مىكند يا نه و خلاصه آيا توافق افق لازم است يا نه؟.
ج
- اگر متوافق در افق باشند- به طورى كه اگر در شهرى ديده شود در شهر
ديگر نيز قابل رؤيت باشد- بى اشكال كافى است و امّا كفايت رؤيت در يك مكان براى
تمامى اماكن، معناى صحيح آن اينست كه رؤيت هلال در يك مكان، براى اماكنى كه بعد از
آن، روز مىشود چه در افق موافق باشند چه مختلف، كافى است و در شهرهايى كه حين
رؤيت هلال، در اماكن ديگر، روز باشد رؤيت هلال، براى آنجاها كه در آن حين روز بوده
كافى نيست بلكه روز بعد در آن گونه جاها روز اوّل ماه است و اين معنى را حقير هم
قبلا بعيد ندانستهام، مع ذلك احتياط بايد رعايت شود مگر در بلادى كه بعد از رؤيت