مسافرت رود و در اثناء سفر، بين دو محلّ كه مسافت شرعى است بيش از دو بار تردّد نمايد، آيا بار سوّم، نماز را بايد تمام بخواند يا تمام خواندن نماز، مشروط به اين است كه مراجعت به منزل، و سفر دوّم را از منزل، شروع نمايد. توضيح اين كه اهل قصبه (اطراف آبادان) اكثرا دائم السّفرند و گاهى كه دوام سفر آنان در اثر ده روز ماندن در منزل، قطع مى‌گردد به دريا جهت صيد ماهى مسافرت مى‌نمايند و از دريا ماهى را به كويت كه با دريا بيش از چهار فرسخ فاصله دارد، براى فروش مى‌برند و از كويت مجدّدا به دريا بر مى‌گردند و پس از صيد ماهى مجدّدا به كويت، براى فروش ماهى مراجعت مى‌نمايند و هكذا تا 5 و يا 6 بار، حال آيا نماز در كويت و دريا محكوم به قصر است يا تمام؟.

ج‌

- مراجعت به منزل، شرط نيست و در مفروض سؤال، دفعه دوّم كه به كويت مى‌روند سفر دوّم، محسوب و نماز، تمام است.

س 29

- ماهى گيران قصبه كه در دريا صيد ماهى مى‌كنند، گاهى براى خريد لوازم كشتى و گاهى براى تهيّه اوراق مربوطه و زمانى براى خريد لوازم زندگى خود و احيانا به جهت مراجعه به طبيب از هشت فرسخى و نه فرسخى و دوازده فرسخى به آبادان مى‌آيند و هيچ گاه آمدنشان به آبادان جنبه تفريحى ندارد و اكثر اينها مقلّد مرحوم آية اللَّه حكيم قدّس سرّه بودند كه مطلق سفر- مگر سفر حجّ و زيارت- را جزء كسب مى‌دانستند، اكنون رجوع به حضرت آية اللَّه نموده‌اند در اين صورت، نظر مبارك را مرقوم فرمائيد.

ج‌

- اگر مرحوم آية اللَّه حكيم قدّس سرّه فتوى داده باشند كه مطلق مسافرت كسى كه شغلش سفر است يا شغلش در سفر است حكم سفر در شغل يا سفرى را كه شغل است دارد. كسى كه اين مسأله را از ايشان در زمان حياتشان اخذ كرده و عمل نموده فعلا هم مى‌تواند به تقليد ايشان باقى بماند، ولى نظر حقير اين است كه سفر چنين شخصى در صورتى حكم كثير السّفر را دارد كه يا حين سفر، در شغل يا سفرى كه شغل است باشد، يا از توابع و لوازم آن شمرده شود. امّا سفر براى خريد آذوقه و اجناس و لباس براى خود و اهل و عيال، يا مراجعه به طبيب، از اين مسأله خارج است.