مقدمه‌اى بر فقه شيعه - مدرسی، سيد حسين

نام کتاب : مقدمه‌اى بر فقه شيعه نویسنده : مدرسی، سيد حسين جلد : 1 صفحه : 23

عبادات و سياسات، و ديگرى در فن عادات ومعاملات [32].
يك دسته بندى ديگر روشى است كه در برخى مصادر جديد پيش گرفته شده و از روش هاى تقسيم بندى حقوقى جديد متأثر است. بر أساس اين روش جديد مباحث فقهى در چهار گروه رده بندى مى شوند به شرح زير: 1 - عبادات (نماز، روزه، اعتكاف، حج، عمره و كفارات).
2 - أموال كه بر دو قسم است: أ - أموال عمومى، يعنى اموالى كه به شخصي خاص متعلق نيست و براي مصالحى عمومى و مصارفى مشخص در نظر گرفته شده است، مانند خراج، انفال، خمس و زكات. دو عنوان أخير گرچه جنبه عبادي نيز دارند، ليكن جنبه ء مالي آن قويتر و بارزتر است.
ب - أموال خصوصي، يعنى اموالى كه مالك يا مالكان مشخصى دارد. مقررات مربوط به اين بخش در دو قسمت جدا مورد بررسى قرار مى گيرد: (يك) أسباب شرعي تملك يا به دست آوردن حق خاص. مباحث احياء موات، حيازت، صيد تبعيت، ميراث، ضمانات و غرامات [33] و نظاير آن در اين مبحث مورد سخن قرار مى گيرد.
(دو) احكام تصرف در أموال. شامل مباحث بيع، صلح، شركت، وقف، وصيت و ساير تصرفات ومعاملات.
3 - سلوك و آداب و رفتار شخصي، يعنى اعمال شخصي كه ربطى به عبادات و أموال ندارد كه دو گروه است: ا - روابط خوانداگى، مناسبات دو جنس زن و مرد. مباحث نكاح و طلاق، خلع و مبارات، ظهار ولعان وايلاء، و از اين قبيل.
ب - روابط اجتماعي و مقررات مربوط به تنظيم رفتار فردى افراد جامعه. مقررات مربوط به أطعمه واشربه، ملابس و مساكن، آداب معاشرت، احكام نذر و عهد ويمين، ذباحه، امر به معروف و نهى از منكر همه در اين بند جا مى گيرد.
4 - آداب عمومى، يعنى رفتار وسلوك دستگاه هاى حكومتى و عمومى در مسائل قضاء و حكومت، و صلح و جنگ، و روابط بين المللى. أبواب و مباحث ولايت عامه، قضا و شهادات،

= الاحياء) تلخيص وتهذيب شده - الهام گرفته شده است.
[32] ببينيد مفاتيح الشرايع فيض 1: 14 / وافى 1: 16. نيز نائينى 1: 33.
[33] مانند مباحث ضمان، حواله، قرض، بيمه و مانند آن. زيرا مقصود از (أموال) مفهومي است أعم از أشياء و أموال عيني
واقعي، و اعتبارات و أموال فرضى (تعهدات).

نام کتاب : مقدمه‌اى بر فقه شيعه نویسنده : مدرسی، سيد حسين جلد : 1 صفحه : 23

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست