و تمام اعمالى را كه براى غير خدا انجام داده‌اند باطل و نابود مى‌گردد (وَ باطِلٌ ما كانُوا يَعْمَلُونَ‌).

" حبط" (بر وزن وقت) در اصل به اين معنى است كه حيوان از علفهاى نامناسب زياد بخورد تا شكم او باد كند و دستگاه گوارش او بيمار و ضايع شود، اين حيوان بر اثر اين حالت ظاهرا چاق و چله بنظر مى‌رسد ولى در باطن مريض و بيمار است.

اين تعبير جالب و رسايى است در باره اعمالى كه ظاهرا مفيد و انسانى است ولى در باطن با نيتى آلوده و پست انجام يافته است.

در اينجا بايد بچند نكته توجه كرد.

[آيا اين دو آيه تعارض دارند؟]

1- ممكن است در ابتداء چنين بنظر رسد كه دو آيه فوق با هم يك نوع تعارض دارند، براى اينكه آيه اول مى‌گويد:" اشخاصى كه تنها هدفشان زندگى دنياست نتيجه همه اعمالشان را بى‌كم و كاست به آنها ميدهيم" اما آيه دوم مى‌گويد" اعمال آنها حبط و بى‌خاصيت و باطل مى‌گردد"! اما با توجه به اينكه يكى از اين دو آيه اشاره به محيط زندگى دنيا و ديگرى به سراى آخرت است پاسخ اين ايراد روشن مى‌شود آنها نتايج اعمال خويش را در دنيا بطور كامل مى‌گيرند، ولى چه سود كه اين اعمال، هر چند از مهمترين كارها باشد براى آخرت آنها بى‌اثر است، چرا كه هدفشان پاك و نيتشان خالص نبوده، آنها هدفى جز وصول به يك سلسله منافع مادى نداشتند كه به آن رسيدند.

[زينت و حيات دنيا]

2- ذكر كلمه" زينت" بعد از حياة دنيا براى اينست كه دنياپرستى و زرق و برق دنيا را محكوم كند، نه بهره گيرى معتدل و حساب شده از