نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 263
بنا بر اين تمام كسانى كه دست به ظلم و فساد در ميان بندگان خدا زدهاند و
آنها را بنده و برده خود ساختهاند و از نيروهاى آنها به نفع خود بهرهكشى
كردهاند و خلاصه در مفهوم عام كلمه"
الَّذِينَ ظَلَمُوا" وارد هستند جزء
مصاديق آيه مىباشند.
ولى مسلم است كسانى كه در زندگى خود ظلم كوچكى را مرتكب شدهاند و گاهى مصداق
اين عنوان بودهاند داخل در مفهوم آن نيستند، زيرا در اين صورت كمتر كسى از آن
مستثنى خواهد بود و ركون و اتكاء به هيچكس مجاز نخواهد شد مگر اينكه معنى ركون را
اتكاء و اعتماد در همان جنبه ظلم و ستم بدانيم كه در اين صورت حتى كسانى را كه يك
بار دست به ظلم آلودهاند شامل مىشود.
***
[5- گرفتارى بعضى از اهل تسنن در مورد دو
دستور، تسليم در برابر سلطان و تكيه نكردن بر ظالمان]
5- بعضى از مفسران اهل سنت در اينجا اشكالى مطرح كردهاند كه روى مبانى آنها
پاسخ آن چندان آسان نيست و آن اينكه از يك سو در روايات آنها وارد شده كه بايد در
برابر سلطان وقت- به عنوان" اولو الامر"- تسليم بود، هر كس كه باشد،
مثلا: در حديثى از پيامبر ص نقل كردهاند كه بر شما لازم است اطاعت سلطان كنيد
و ان اخذ مالك و ضرب ظهرك
:" هر چند مال تو را بگيرد و تازيانه بر پشتت بزند"! و روايات ديگرى
كه روى اطاعت سلطان به معنى وسيع كلمه تاكيد مىكند.
و از سوى ديگر آيه فوق مىگويد:" به افراد ظالم و ستمگر تكيه و اعتماد
نكنيد":
آيا اين دو دستور قابل جمع است؟.
بعضى خواستهاند با يك استثناء، اين تضاد را برطرف سازند و آن اينكه اطاعت
سلطان تا آنجا لازم است كه راه عصيان را نپويد و در طريق كفر گام ننهد.
ولى لحن روايات آنها در زمينه اطاعت سلطان چندان با چنين استثنايى
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 9 صفحه : 263