اين نكته را نيز بايد توجه داشت كه گاهى كلمه" عرش" به معنى مجموعه جهان هستى است زيرا تخت قدرت خداوند همه اين جهان را فرا مى‌گيرد و اما كلمه" ماء" معنى معمولى آن" آب" است، اما گاهى به هر شي‌ء مايع" ماء" گفته مى‌شود مانند فلزات مايع و امثال آن.

با آنچه در تفسير اين دو كلمه گفتيم چنين استفاده مى‌شود كه در آغاز آفرينش، جهان هستى به صورت مواد مذابى بود (يا گازهاى فوق العاده فشرده كه شكل مواد مذاب و مايع را داشت).

سپس در اين توده آبگونه حركات شديد و انفجارات عظيمى رخ داد، و قسمتهايى از سطح آن پى در پى به خارج پرتاب شد، اين اتصال و به هم پيوستگى به انفصال و جدايى گرائيد، و كواكب و سيارات و منظومه‌ها يكى بعد از ديگرى تشكيل يافتند.

بنا بر اين جهان هستى و پايه تخت قدرت خدا نخست بر اين ماده عظيم آبگونه قرار داشت.

اين همان چيزى است كه در آيه 30 سوره انبياء نيز به آن اشاره شده است‌ أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما وَ جَعَلْنا مِنَ الْماءِ كُلَّ شَيْ‌ءٍ حَيٍ‌:

" آيا آنها كه خدا را انكار مى‌كنند با چشم علم و دانش اين حقيقت را نديدند كه آسمانها و زمين، در آغاز به هم پيوسته بود، سپس ما آنها را از هم گشوديم و هر موجود زنده‌اى را از آب آفريديم".

در نخستين خطبه نهج البلاغه نيز اشارات روشنى به همين معنى شده است.

دومين مطلبى كه آيه فوق به آن اشاره مى‌كند هدف آفرينش جهان هستى است، همان هدفى كه قسمت عمده‌اش به" گل سرسبد اين جهان" يعنى" انسان" باز مى‌گردد، انسانى كه بايد در مسير تعليم و تربيت قرار گيرد و راه تكامل را