در پيشاپيش رو، و در طرف راستشان در حركت است".

و در حديثى از پيامبر ص مى‌خوانيم:

ان المؤمن اذا خرج من قبره صور له عمله فى صورة حسنة فيقول له انا عملك فيكون له نورا و قائدا الى الجنة

" [1]:" هنگامى كه مؤمن از قبر خود خارج ميشود، اعمالش به صورت زيبايى نمايان مى‌گردد و با او سخن مى‌گويد كه من اعمال توام و به صورت نورى در مى‌آيد كه او را به سوى بهشت هدايت مى‌كند"! 3- در آيات فوق‌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ آمده است، در حالى كه در آيات ديگر قرآن" تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ" ديده مى‌شود، و به تعبير ديگر در موارد ديگر مى‌خوانيم كه از زير درختان بهشت نهرها جريان دارد، اما در آيه فوق مى‌خوانيم از زير پاى بهشتيان نهرها جارى است.

اين تعبير ممكن است اشاره به اين باشد كه حتى قصرهاى بهشتيان بر روى نهرها بنا شده، كه لطف و زيبايى فوق العاده‌اى به آنها مى‌بخشد.

و يا اشاره به اينكه نهرهاى بهشتى به فرمان آنها هستند و در قبضه قدرتشان مى‌باشد، چنان كه در سرگذشت فرعون مى‌خوانيم كه مى‌گفت‌ أَ لَيْسَ لِي مُلْكُ مِصْرَ وَ هذِهِ الْأَنْهارُ تَجْرِي مِنْ تَحْتِي‌:" آيا حكومت مصر در اختيار من نيست و اين نهرها به فرمان من جريان ندارند" [2] اين احتمال نيز داده شده است كه كلمه" تحت" به معنى" بين ايدى" باشد يعنى در مقابل آنها نهرهاى آب جريان دارد.

4- جالب توجه اينكه در آخرين آيه مورد بحث اشاره به سه حالت و يا سه نعمت و لذت بزرگ بهشتيان شده است:

حالت نخست توجه به ذات پاك پروردگار و لذتى كه از اين توجه به آنها

[1] تفسير فخر رازى جزء 17 صفحه 40.

[2] زخرف آيه 52.