4- يك درس بزرگ براى هميشه‌

از مسائل مهمى كه از آيات فوق استفاده مى‌شود، مساله مجازات مجرمان و فاسدان از طريق محاصره اجتماعى و قطع رابطه‌ها و پيوندها است. ما به خوبى مى‌بينيم كه اين قطع رابطه در مورد سه نفر از متخلفان تبوك به قدرى آنها را تحت فشار قرار داد كه از هر زندانى براى آنها سخت‌تر بود، آن چنان كه جان آنها از فشار اين محاصره اجتماعى به لب رسيدند، و از همه جا قطع اميد كردند.

اين موضوع آن چنان انعكاس وسيعى در جامعه مسلمانان آن روز از خود به جاى گذاشت كه بعد از آن كمتر كسى جرئت مى‌كرد مرتكب اين گونه گناهان شود.

اين نوع مجازات نه دردسر و هزينه زندانها را دارد، و نه خاصيت تنبل پرورى و بدآموزيهاى آنها را، ولى تاثير آن از هر زندانى بيشتر و دردناكتر است.

اين در واقع يك نوع اعتصاب و مبارزه منفى جامعه در برابر افراد فاسد است اگر مسلمانان در برابر" متخلفان از وظائف حساس اجتماعى" دست به چنين مبارزه‌اى بزنند به طور قطع در هر عصر و زمانى پيروزى با آنها خواهد بود، و براحتى مى‌توانند جامعه خود را پاكسازى كنند.

اما روح مجامله و سازشكارى كه بدبختانه امروز در بسيارى از جوامع اسلامى به صورت يك بيمارى تقريبا همه‌گير درآمده است، نه تنها جلو اين گونه اشخاص را نمى‌گيرد، بلكه آنان را در اعمال زشتشان تشجيع مى‌كند.

" تبوك" دورترين نقطه‌اى بود كه پيامبر ص در غزوات خود به آنجا گام نهاد، اين كلمه در اصل نام قلعه محكم و بلندى بود كه در نوار مرزى حجاز