نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 72
تنها موردى
كه اين حكم الهى شكل وجوب به خود مىگيرد موقع نماز جماعت است كه ماموم به هنگام
شنيدن قرائت امام بايد سكوت كند و گوش فرا دهد، حتى جمعى از فقها اين آيه را دليل
بر سقوط قرائت حمد و سوره از ماموم دانستهاند.
از جمله
رواياتى كه دلالت بر اين حكم دارد حديثى است كه از امام باقر عليه السلام نقل شده
كه فرمود:
"
و اذا قرء القرآن فى الفريضة خلف الامام
فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ
":"
هنگامى كه قرآن در نماز فريضه و پشت سر امام خوانده مىشود، گوش فرا دهيد و خاموش
باشيد شايد مشمول رحمت الهى شويد" [1]
و امام در مورد كلمه" لعل" (شايد) كه در اين گونه موارد به كار مىرود،
سابقا هم اشاره كردهايم كه منظور اين است براى اينكه مشمول رحمت خدا شويد، تنها
سكوت و گوش فرا دادن كافى نيست، شرائط ديگرى از جمله عمل به آن دارد.
ذكر اين نكته
نيز به مورد است كه فقيه معروف" فاضل مقداد" در كتاب" كنز
العرفان" تفسير ديگرى براى آيه ذكر كرده است و آن اينكه، مراد از آن شنيدن
آيات قرآن و درك مفاهيم آن و پى بردن به معجزه بودنش مىباشد.
ذكر اين
تفسير شايد به خاطر آن است كه در آيه قبل، گفتگو از مشركان بود كه آنها در باره
نزول قرآن بهانهجويى مىكردند، قرآن به آنها مىگويد:" خاموش شويد و گوش فرا
دهيد تا حقيقت را دريابيد" [2] هيچ مانعى
ندارد كه مفهوم آيه فوق را آن چنان وسيع بدانيم كه مسلمان و كافر همه را در بر
گيرد، غير مسلمان بايد بشنوند و سكوت كنند و در آن