نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 70
كار نهى كرد.
بهر صورت
قرآن در آيه فوق دستور مىدهد:" هنگامى كه قرآن تلاوت مىشود، با توجه گوش
دهيد و ساكت باشيد، شايد مشمول رحمت خدا گرديد" (وَ إِذا
قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَ أَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ).
"
انصتوا" از ماده" انصات" به معنى سكوت توأم با گوش فرا دادن است.
در اينكه آيا
اين سكوت و استماع به هنگام قرائت قرآن در تمام موارد است، يا منحصر به وقت نماز و
هنگام قرائت امام جماعت، و يا به هنگامى كه امام در خطبه نماز جمعه تلاوت قرآن
مىكند، در ميان مفسران گفتگو بسيار است، و احاديث مختلفى در كتب حديث و تفسير در
اين زمينه نقل شده است.
آنچه از ظاهر
آيه استفاده مىشود اين است كه اين حكم، عمومى و همگانى است و مخصوص به حال معينى
نيست، ولى روايات متعددى كه از پيشوايان اسلام نقل شده به اضافه اجماع و اتفاق
علماء بر عدم وجوب استماع در همه حال، دليل بر اين است كه اين حكم به صورت كلى يك
حكم استحبابى است، يعنى شايسته و مستحبّ است كه در هر كجا و در هر حال كسى قرآن را
تلاوت كند، دگران به احترام قرآن سكوت كنند و گوش جان فرا دهند و پيام خدا را بشنوند
و در زندگى خود از آن الهام گيرند، زيرا قرآن تنها كتاب قرائت نيست، بلكه كتاب فهم
و درك و سپس عمل است، اين حكم مستحبّ به قدرى تاكيد دارد كه در بعضى از روايات از
آن تعبير به واجب شده است.
در حديثى از
امام صادق ع مىخوانيم كه فرمود:
يجب
الانصات للقرآن فى الصلاة و فى غيرها و اذا قرء عندك القرآن وجب عليك الانصات و
الاستماع.
" بر تو
واجب است كه در نماز و غير نماز در برابر شنيدن قرآن سكوت و استماع كنى و هنگامى
كه نزد تو قرآن خوانده شود، لازم است سكوت كردن
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 70