و در راه پيشرفتهايشان سد و مانعى ايجاد ننمايند، زيرا اين امور با روح خضوع و تسليم و همكارى سازگار نيست.

جزيه چيست؟

" جزيه" يك نوع ماليات سرانه اسلامى است كه به افراد تعلق مى‌گيرد، نه بر اموال و اراضى، و به تعبير ديگر" ماليات سرانه سالانه" است.

بعضى معتقدند كه ريشه اصلى آن غير عربى است و از" كزيت" كلمه فارسى باستانى كه به معنى مالياتى است كه براى تقويت ارتش اخذ مى‌شود، گرفته شده ولى بسيارى معتقدند كه اين لغت يك لغت عربى خالص است، و همانگونه كه سابقا نقل كرديم از ماده" جزاء" گرفته شده، به مناسبت اينكه، ماليات مزبور جزاى امنيتى است كه حكومت اسلامى براى اقليت‌هاى مذهبى فراهم مى‌سازد.

" جزيه" قبل از اسلام هم بوده است، بعضى معتقدند نخستين كسى كه" جزيه" گرفت انوشيروان پادشاه ساسانى بود، ولى اگر اين مطلب را مسلم ندانيم، حد اقل انوشيروان كسى بود كه از ملت خود جزيه مى‌گرفت، و از همه كسانى كه بيش از بيست سال و كمتر از پنجاه سال داشتند و از كاركنان حكومت نبودند، از هر نفر به تفاوت 12 يا 8 يا 6 يا 4 درهم ماليات سرانه اخذ مى‌كرد.

فلسفه اصلى اين ماليات را چنين نوشته‌اند كه دفاع از موجوديت و استقلال و امنيت يك كشور وظيفه همه افراد آن كشور است، بنا بر اين هر گاه جمعى عملا براى انجام اين وظيفه قيام كنند، و عده‌اى ديگر به خاطر اشتغال به كسب و كار نتوانند در صف سربازان قرار گيرند وظيفه گروه دوم اين است كه هزينه جنگجويان و حافظان امنيت را به صورت يك ماليات سرانه در سال بپردازند.

قرائنى در دست داريم كه اين فلسفه را در مورد جزيه چه قبل از دوران اسلام و چه در دوران اسلامى تاييد مى‌كند.