نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 256
3- آنها كه
ايمان آوردند ولى مهاجرت نكردند.
4- آنها كه
بعدا ايمان آوردند و به مهاجران پيوستند.
در نخستين
آيه مورد بحث مىگويد:" كسانى كه ايمان آوردند و مهاجرت كردند و با اموال و
جانهاى خود در راه خدا جهاد نمودند و كسانى كه پناه دادند و يارى كردند اولياء و
هم پيمان و مدافعان يكديگرند" (إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا
وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ
الَّذِينَ آوَوْا وَ نَصَرُوا أُولئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ).
در اين قسمت
از آيه اشاره بدو گروه" اول" و" دوم" شده است، يعنى مؤمنانى
كه در مكه ايمان آورده بودند و پس از آن به مدينه هجرت كردند، و مؤمنانى كه در
مدينه به پيامبر ايمان آوردند و به يارى و حمايت او و مهاجران برخاستند، و آنها را
اولياء و حاميان و متعهدان در برابر يكديگر معرفى مىكند.
جالب توجه
اينكه براى گروه نخست چهار صفت بيان كرده اول ايمان، دوم هجرت، و سوم جهاد مالى و
اقتصادى (از طريق صرف نظر كردن از اموال خود در مكه و يا صرف كردن از اموال خويش
در غزوه بدر و مانند آن) و چهارم جهاد با خون و جان خويش در راه خدا و در
مورد" انصار" دو صفت ذكر شده نخست" ايواء" (پناه دادن) دوم
يارى كردن و با ذكر جمله" بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ"
همه را در برابر يكديگر متعهد و مسئول مىداند.
در حقيقت اين
دو گروه در بافت جامعه اسلامى يكى به منزله" تار" و ديگرى به
منزله" پود" بود و هيچكدام از ديگرى بى نياز نبود.
سپس به گروه
سوم اشاره كرده، مىگويد:" آنها كه ايمان آوردند و مهاجرت نكردند و به جامعه
نوين شما نپيوستند هيچگونه ولايت و تعهد و مسئوليتى در برابر آنها نداريد تا اقدام
به هجرت كنند" (وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ لَمْ يُهاجِرُوا
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 256