3- در آيات بالا بار ديگر تاكيدى پيرامون مساله آزادى اراده انسان و نفى مكتب جبر ديده مى‌شود، زيرا مى‌گويد خداوند براى شما سراى جاويدان مى‌خواهد در حالى كه گروهى از شما در بند منافع مادى زودگذر هستيد.

بطورى كه در بعضى از روايات كه در مورد" شان نزول" آيات مورد بحث وارد شده، مى‌خوانيم: بعد از پايان جنگ بدر و گرفتن اسيران جنگى و پس از آنكه پيامبر ص دستور داد كه دو نفر از اسيران خطرناك" عقبة" و" نضر" را گردن بزنند، گروه انصار به وحشت افتادند كه نكند اين دستور در باره ساير اسيران اجرا شود (و از گرفتن فدا محروم بمانند) لذا به پيغمبر ص عرض كردند ما هفتاد نفر را كشته و هفتاد نفر را اسير كرديم و اينها از قبيله تو و اسيران تواند، آنها را به ما ببخش تا در برابر آزادى آنها" فداء" بگيريم (پيامبر ص در انتظار نزول وحى آسمانى در اين باره بود) آيات مورد بحث نازل شد و اجازه گرفتن" فداء" در مقابل آزادى اسيران داد. [1] و نيز در روايت نقل شده كه بيشترين مبلغى كه براى آزادى اسيران تعيين شده بود چهار هزار درهم و كمترين مبلغ هزار درهم بود. هنگامى كه اين موضوع به گوش قريش رسيد، يكى پس از ديگرى مبلغ" فداء" را فرستادند تا اسيران خود را آزاد كنند.

عجيب اينكه داماد پيامبر ص" ابى العاص" نيز در ميان اسيران بود، دختر پيامبر ص يعنى زينب همسر" ابو العاص" گردن‌بندى را كه" خديجه" در عروسيش به او داده بود به عنوان" فداء" نزد پيامبر ص فرستاد. هنگامى كه‌

[1] تفسير على بن ابراهيم طبق نقل نور الثقلين جلد 2 صفحه 136.