نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 218
يعنى آن چنان
به آنها حمله كن كه گروههاى ديگر از دشمنان و پيمانشكنان متفرق گردند و فكر حمله
را از سر بيرون كنند.
اين دستور به
خاطر آن است كه دشمنان ديگر و حتى دشمنان آينده عبرت گيرند، و از دست زدن به جنگ
خود دارى كنند، و همچنين آنها كه با مسلمانان پيمانى دارند و يا در آينده پيمانى
خواهند بست از نقض پيمان خود دارى كنند" و شايد همگى متذكر شوند" (لَعَلَّهُمْ
يَذَّكَّرُونَ).
***
" و
اگر آنها در برابر تو در ميدان حاضر نشدند ولى قرائن و نشانههايى از آنها ظاهر
شده است كه در صدد پيمان شكنى هستند و بيم آن مىرود كه دست به خيانت بزنند و
پيمان خود را بدون اعلام قبلى يك جانبه نقض كنند، تو پيشدستى كن، و به آنها اعلام
نما كه پيمانشان لغو شده است" (وَ إِمَّا تَخافَنَّ مِنْ
قَوْمٍ خِيانَةً فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ عَلى سَواءٍ).
مبادا بدون
اعلام الغاء پيمانشان به آنها حمله كنى" زيرا خداوند خائنان و كسانى كه در
پيمان خويش راه خيانت در پيش مىگيرند دوست نمىدارد" (إِنَّ
اللَّهَ لا يُحِبُّ الْخائِنِينَ) گرچه در آيه فوق به پيامبر اجازه
داده شده كه در زمينه ترس از خيانت و پيمان شكنى دشمن پيمان آنها را لغو كند ولى
روشن است كه اين ترس بدون دليل نخواهد بود حتما در زمينهاى است كه آنها مرتكب
اعمالى مىشوند كه نشان ميدهد در فكر پيمان شكنى و زدوبند با دشمن و حمله
غافلگيرانه هستند، اين مقدار از قرائن و علائم اجازه مىدهد كه پيامبر ص پيمان
آنها را لغو شده اعلام كند.
جمله"
فَانْبِذْ إِلَيْهِمْ" از ماده" انباز"
بمعنى افكندن و يا بمعنى اعلام كردن است، يعنى پيمان آنها را بسوى آنها بيفكن و
الغا كن و لغو آن را اعلام نما.
تعبير
به" عَلى سَواءٍ" يا بمعنى اين است كه همانگونه
كه آنها پيمان خويش
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 218