آلِ فِرْعَوْنَ‌ ..." با مختصر تفاوتى تكرار شده است؟

در جواب اين سؤال به اين نكته بايد توجه داشت كه گرچه تكرار و تاكيد در مسائل حساس و حياتى يكى از اصول بلاغت است و در گفته‌هاى فصيحان و بليغان همواره ديده مى‌شود، ولى در آيات فوق تفاوت مهمى نيز وجود دارد كه عبارت را از صورت تكرار خارج مى‌سازد.

و آن اين كه آيه نخست اشاره به مجازات‌هاى الهى در مقابل انكار آيات حق مى‌كند، و سپس حال آنها را در اين قسمت به فرعونيان و اقوام پيشين تشبيه مى‌نمايد.

ولى در آيه دوم اشاره به دگرگونيهاى نعمتهاى دنيا و از ميان رفتن مواهب الهى يعنى پيروزيها، امنيت‌ها، قدرتها، و ساير افتخارات شده، سپس حالشان به حال فرعونيان و اقوام گذشته تشبيه گرديده.

در حقيقت در يك مورد سخن در سلب نعمتها و مجازاتهاى ناشى از آن است و در مورد ديگر بحث از تغيير نعمتها و دگرگونيهاى آن.

در اين آيات به دو نكته مهم اشاره شده كه از هر نظر شايان توجه است.

تاريخ، اقوام و ملت‌هاى گوناگونى را به ما نشان مى‌دهد: گروهى را كه آخرين مراحل ترقى را به سرعت طى كردند و گروهى را كه به پائين‌ترين مرحله انحطاط رسيدند، گروه سومى كه يك روز پراكنده و وامانده و شكست‌خورده بودند، اما روز ديگر نيرومند و سربلند شدند، گروه چهارمى كه به عكس از عالى‌ترين مرحله افتخار به قعر دره ذلت و خوارى سقوط كردند.

بسيارند كسانى كه از برابر صحنه‌هاى مختلف تاريخ به آسانى مى‌گذرند