ولى اگر آيات قرآن را كنار هم قرار داده مورد بررسى قرار دهيم و گرفتار استنباطهاى سطحى و زودگذر نشويم، پاسخ اين سؤال، هم در خود آيه نهفته شده و در آيات ديگر به وضوح ديده مى‌شود به طورى كه محلى براى سوء استفاده افراد باقى نمى‌گذارد.

زيرا اولا اين تعبير درست به آن مى‌ماند كه شخص نجار بگويد قسمت زيادى از اين چوبهايى را كه فراهم ساخته‌ام براى تهيه درهاى زيبا است و قسمت زياد ديگرى براى سوزاندن و افروختن آتش، چوبهايى كه صاف و محكم و سالمند در قسمت اول مصرف مى‌كنم، و چوبهاى ناصاف و بد قواره و سست و تكه پاره را در قسمت دوم، در حقيقت نجار دو گونه هدف دارد، يكى هدف اصلى و ديگرى هدف تبعى، هدف اصلى او ساختن در و پيكر و ابزار خوب است و تمام كوشش و تلاش او در همين راه مصرف مى‌شود، ولى هنگامى كه ببيند چوبى به درد اين كار نمى‌خورد، ناچار آن را براى سوزاندن كنار مى‌گذارد، اين هدف تبعى است نه اصلى (دقت كنيد).

تنها تفاوتى كه اين مثال با مورد بحث ما دارد اين است كه تفاوت چوبها با يكديگر اختيارى نيست، ولى تفاوت انسانها بستگى به اعمال خودشان دارد و در اختيار خود آنها است.

بهترين گواه براى اين سخن صفاتى است كه براى گروه جهنميان و بهشتيان در آيات فوق مى‌خوانيم كه نشان مى‌دهد اعمال خودشان سرچشمه اين گروه‌بندى مى‌باشد.

و به تعبير ديگر خداوند طبق صريح آيات مختلف قرآن همه را پاك آفريده و اسباب سعادت و تكامل را در اختيار همگى گذاشته است ولى گروهى با اعمال خويش خود را نامزد دوزخ مى‌كنند و سرانجامشان شوم و تاريك است و گروهى با اعمال خود، خود را نامزد بهشت مى‌سازند و عاقبت كارشان خوشبختى و سعادت است.