نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 191
ولى دشمن چون
از روحيه و اين موقعيت مسلمانان آگاه نبود بهمين دليل بظاهر جمعيت نگاه مىكرد و
ناچيز در نظرش جلوه مىنمود، حتى كمتر از آنچه بودند لذا مىگويد" و شما را
در نظر آنها كم جلوه مىداد" (وَ يُقَلِّلُكُمْ فِي
أَعْيُنِهِمْ).
به اندازهاى
كه از ابو جهل نقل شده كه مىگفت" انما اصحاب محمد اكلة جزور"!"
ياران محمد فقط به اندازه يك خوراك شترند"، كنايه از كمى فوق العاده آنها و يا
اشاره به اين بود كه از يك صبح تا به شام كار آنها را يك سره خواهند كرد، زيرا در
اخبار جنگ بدر آمده كه سپاه قريش هر روز حدود ده شتر ذبح مىكردند و خوراك يك روزه
لشكر يك هزار نفرى آنها بود.
به هر حال
اين دو موضوع اثر عميقى در پيروزى مسلمانان داشت، زيرا از يك سو عدد دشمن در نظر
آنها كم جلوه مىكرد، تا از اقدام به جنگ ترس واهمهاى به خود راه ندهند، و از سوى
ديگر نفرات مسلمانان در نظر دشمن كم جلوه مىنمود تا از اقدام به جنگى كه سرانجامش
شكست آنها بود منصرف نشوند، به علاوه نيروى زيادترى در اين راه كسب نكنند و بر
آمادگى جنگى خود- بر گمان اينكه ارتش اسلام اهميتى ندارد- نيفزايند.
لذا قرآن به
دنبال جملههاى فوق مىگويد" همه اينها به خاطر آن بود كه خداوند موضوعى را
كه در هر حال مىبايست تحقق يابد انجام دهد" (لِيَقْضِيَ
اللَّهُ أَمْراً كانَ مَفْعُولًا).
نه تنها اين
جنگ طبق آنچه خداوند مىخواست پايان گرفت،" همه كارها و همه چيز در اين عالم
به فرمان و خواست او بر مىگردد" و اراده او در همه چيز نفوذ دارد (وَ
إِلَى اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ).
در آيه 13
سوره آل عمران كه اشاره به مرحله سومى از نبرد روز بدر شده است مىخوانيم كه
دشمنان پس از شروع جنگ و مشاهده ضربات كوبنده سپاه اسلام كه مانند صاعقه بر سر
آنها فرود مىآمد بوحشت افتادند، و اين بار احساس
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 191