3- منظور از ذى القربى چيست؟

منظور از ذى القربى در اين آيه همه خويشاوندان نيست و نه همه خويشاوندان پيامبر ص بلكه امامان اهل بيت هستند دليل بر اين موضوع روايات متواترى است كه از طرق اهل بيت پيامبر ص نقل شده است. [1] و در كتب اهل سنت نيز اشاراتى به آن وجود دارد.

بنا بر اين آنها كه يك سهم از خمس را متعلق به همه خويشاوندان پيامبر مى‌دانند در برابر اين سؤال قرار مى‌گيرند كه اين چه امتيازى است كه اسلام براى اقوام و بستگان پيامبر ص قائل شده است، در حالى كه مى‌دانيم اسلام ما فوق نژاد و قوم و قبيله است.

ولى اگر آن را مخصوص امامان اهل بيت بدانيم با توجه به اينكه آنها جانشينان پيامبر و رهبران حكومت اسلامى بوده و هستند علت دادن اين يك سهم از خمس به آنها روشن مى‌گردد، به تعبير ديگر" سهم خدا" و" سهم پيامبر" و" سهم ذى القربى" هر سه سهم متعلق به" رهبر حكومت اسلامى" است، او زندگى ساده خود را از آن اداره مى‌كند و بقيه را در مخارج گوناگونى كه لازمه مقام رهبرى امت است مصرف خواهد نمود، يعنى در حقيقت در نيازهاى جامعه و مردم.

بعضى از مفسران اهل سنت مانند نويسنده" المنار" چون" ذى القربى" را همه خويشاوندان دانسته است، براى پاسخ اشكال فوق به دست و پا افتاده و براى حكومت اسلامى پيامبر تشريفاتى قائل شده و او را موظف دانسته كه قوم و قبيله خويش را بوسيله اموال گرد خود نگاه دارد!، روشن است كه چنين منطقى به هيچ وجه با منطق حكومت جهانى و انسانى و حذف امتيازات قبيلگى سازگار نيست (در اين زمينه توضيح ديگرى داريم كه در بحث‌هاى آينده خواهد آمد)

[4- منظور از" يتيمان، مسكينان و واماندگان ..."]

4- منظور از" يتيمان" و" مسكينان" و" واماندگان در راه" تنها ايتام و مساكين‌

[1] به كتاب وسائل الشيعه جلد ششم بحث خمس مراجعه شود.