از او قطع اميد كرده بود، چرا كه او كاملا در مسير حق قرار داشت، اما پس از انحراف مزبور، شيطان به سرعت او را تعقيب كرد و به او رسيد و بر سر راهش نشست و به وسوسه‌گرى پرداخت، و سرانجام او را در صف گمراهان و شقاوتمندان قرار داد [1]

ولى مسلم است كه نگاهدارى اجبارى افراد در مسير حق با سنت پروردگار كه سنت اختيار و آزادى اراده است، سازگار نيست و نشانه شخصيت و عظمت كسى نخواهد بود، لذا بلافاصله اضافه مى‌كند:

ما او را به اختيارش واگذارديم و او به جاى اينكه با استفاده از علوم و دانش خويش هر روز مقام بالاترى را بپيمايد" به پستى گرائيد و بر اثر پيروى از هوى و هوس مراحل سقوط را طى كرد" (وَ لكِنَّهُ أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ وَ اتَّبَعَ هَواهُ‌).

" اخلد" از ماده" اخلاد" به معنى سكونت دائمى در يك جا اختيار كردن است، بنا بر اين" أَخْلَدَ إِلَى الْأَرْضِ‌" يعنى براى هميشه به زمين چسبيد كه در اينجا كنايه از جهان ماده و زرق و برق و لذات نامشروع زندگى مادى است.

سپس اين شخص را تشبيه به سگى مى‌كند كه هميشه زبان خود را همانند حيوانات تشنه بيرون آورده، مى‌گويد:" او همانند سگ است كه اگر به او حمله كنى دهانش باز و زبانش بيرون است و اگر او را به حال خود واگذارى باز چنين است" (فَمَثَلُهُ كَمَثَلِ الْكَلْبِ إِنْ تَحْمِلْ عَلَيْهِ يَلْهَثْ أَوْ تَتْرُكْهُ يَلْهَثْ‌).

[1]" اتبعه" و" تبعه" بمعنى" لحقه و ادركه" آمده است.